O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

12-ductus 
venosus; 
13-v.
hepatica; 14—foramen ovale;
15-v. pulmonalis dextra; 16-
a. pulmonalis dextra; 17-v.
cava 
superior; 
18-truncus
pulmonalis.
Yo‘ldoshda 
ona
qoni bilan homila qoni 
o‘rtasida gaz almashibgina 
qolmay, homila qoni oziqa 
moddalami ham qabul
qiladi. Yo‘ldoshdan homila qoni kindik venasiga 
(v. umbilicalis)
o‘tib, kindik tizimchasi tarkibida jigam ing pastki qirrasiga yo ‘naladi 
va kindik venasi egatida joylashadi. Jigar darvozasi sohasida kindik 
venasi ikki tarmoqqa b o ‘linadi. Uning bittasi jigam ing darvoza 
venasiga quyilsa, ikkinchisi vena 
(aransiy) 
nayi 
(ductus venosus)
nomi bilan pastki kavak venaga quyiladi. Darvoza venasi orqali 
arterial qon homilaning qon ishlab chiqaruvchi a ’zosi jigarga kiradi 
va undan jigar venalari orqali chiqib, pastki kavak venaga quyiladi 
va tananing pastki qismidan kelayotgan venoz qon bilan aralashadi. 
Pastki kavak venadagi aralash qon o ‘ng bo‘lmachaga, undan oval 
teshik orqali chap bo‘lmachaga o ‘tadi.
Bunda homilada yaxshi rivojlangan pastki kavak vena to‘sig‘ining 
ahamiyati katta. Chap b o ‘lmachadan qon chap qorinchaga, so‘ngra
183

---

aorta bo ‘ylab organizmga tarqaladi. Homila tanasining yuqori 
qismidan kelayotgan venoz qon yuqori kavak vena orqali o‘ng 
b o ‘lmachaga quyiladi. Undan o ‘ng bo ‘lmacha va o ‘ng qorincha 
orasidagi teshik orqali o ‘ng qorinchaga o ‘tadi. 
0
‘ng qorinchadan 
o ‘pka poyasiga chiqqan qon o ‘pka arteriyalari va o ‘pka yaxshi 
taraqqiy etmagani uchun yirik arteriya (Batallo) nayi 
(ductus
arteriosus) 
orqali aortaga o ‘tadi.
Buning natijasida aortadagi aralash qonga venoz qonning yan­
gi qismi qo‘shiladi. Bu ikki marotaba aralashgan qon tana devor- 
lari, a’zolar va oyoqlarga boradi. Tananing yuqori qismiga boruvchi 
qon tomirlar aorta ravog‘idan chiqqani uchun ularga kislorod va 
oziqa moddalarga boyroq qon boradi, shuning uchun bu sohalar 
homilada nisbatan yaxshi rivojlanadi. Aortadagi aralash qon ichki 
yonbosh arteriyalar orqali kindik arteriyasiga