O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(nn. clunium
inferioris) 
dumba sohasi terisini, oraliq sohasidagi tarmoqlar 
(rr.
perineales) 
oraliq terisini innervatsiya qiladi.
2 .0 ‘tirg‘ich nervi 
(n. ischiadicus) 
odam tanasidagi eng katta 
nerv. Nerv chanoq bo ‘shlig‘idan noksimon mushak osti teshigi 
orqali dumba sohasiga chiqadi va katta dumba mushagi ostida 
yotadi. Sonda o‘tirg‘ich nervi sonning ikki boshli mushagi bilan 
yarimpayli mushak o ‘rtasidagi egatda pastga yo‘naladi. Sonning 
pastki qismida (ba’zi hollarda yuqori qismida) o ‘tirg‘ich nervi ikki 
tarmoqqa: medial tomonda joylashgan kattaroq katta boldir nervi 
va lateral tomondagi ingichkaroq umumiy kichik boldir nerviga 
bo ‘linadi. Sonda o ‘tirg‘ich nervi ichki yopqich, egizak, sonning 
kvadrat, yarim payli, yarimpardali, sonning ikki boshli mushagini 
uzun boshchasini va katta yaqinlashtimvchi mushakning orqa 
qismini innervatsiya qiladi.
Katta boldir nervi 
(n. tibialis) 
o ‘tirg‘ich nervning bevosita davo­
mi b o ‘lib, taqim osti chuqurchasining o ‘rtasida fassiya ostida yotadi. 
Taqim osti chuqurchasining pastki burchagida boldir mushagini la­
teral va medial boshchasi o‘rtasidan o ‘tib, boldir-taqim osti kanalida 
pastga tomon yo ‘naladi. Kanaldan chiqqach, medial to‘piq orqasida 
oyoq kaftining lateral va medial nervlariga b o ‘linadi.
Katta boldir nervidan boldir sohasida boldiming orqa guruh 
mushaklariga (boldir, kambalasimon, orqa katta boldir, barmoq- 
lami bukuvchi uzun va oyoqning bosh barm og‘ini bukuvchi uzun 
mushakka) mushak tarmoqlari 
(rr.musculares), 
tizza bo ‘g ‘imiga va 
boldir terisining medial nervi chiqadi.
Boldir terisining medial nervi 
(n. cutaneus surae medialis)
boldiming orqa yuzasida kichik teri osti venasi bilan birgalikda 
joylashib, boldiming pastki uchdan birida fassiyani teshib teri osti- 
ga chiqadi. Bu sohada u boldir lateral terisining nervi bilan qo‘shilib, 
boldir nervini 
(n. suralis) 
hosil qiladi.
Boldir nervi lateral to ‘piqning orqasidan o ‘tib, oyoq panjasining 
tashqi chekkasi b o ‘ylab yo ‘naladi. Bu nerv oyoq panjasining tashqi
326

---

chekkasi va kichik barmoqning yon tomoni terisini innervatsiya 
qiladi. Oyoq kaftining medial nervi