O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

— 9
va tolalari soni k o‘p b o‘ladi.
Orqa miyaning oldingi yuzasidagi oldingi o ‘rta yoriq 
(fissura
mediana anterior) 
va orqa yuzasidagi orqa o ‘rta egat 
(sulcus
medianus posterior) 
uni ikki simmetrik b o ‘lakka ajratadi (292- 
rasm). Orqa miyaning har bir bo‘lagi oldingi lateral egat 
(sulcus
219

---

anterolateralis) 
va orqadagi lateral egat 
(sulcus posterolateralis)
vositasida uchta: oldingi, yon va orqa tizimchalarga ajraladi. Lateral 
egatlardan orqa miya nervlarining oldingi va orqa ildizlari chiqadi.
Oldingi ildiz 
(radix anterior) 
orqa miyaning kulrang moddasini 
oldingi shoxida joylashgan harakatlantimvchi hujayralarining o ‘siq- 
laridan iborat. Orqa ildizni 
(radix posterior) 
orqa miya tugunida 
(ganglion spinale) 
joylashgan soxta unipolar hujayralaming 
markaziy o ‘siqlari hosil qiladi. Orqa miyaning bor b o ‘yiga 31 juft 
ildiz chiqadi. Ular umurtqalararo teshikning ichki tomonida o ‘zaro 
qo‘shilib, 31 juft orqa miya nervining poyasini 
(truncus nervi
spinalis) 
hosil qiladi. Orqa miyaning ikki juft (ikkita oldingi, ikkita 
orqadagi) ildizlari o ‘rtasidagi qismi 
segment
deb ataladi. Orqa 
miyada 31 ta: 
8
bo ‘yin, 12 ta ko‘krak, 5 ta bel, 5 ta dum g‘aza va 1 ta 
dum segmentlari tafovut qilinadi.
292-rasm.
Orqa miyaning ko‘ndalang kesimi: 1
-sulcus medianus
posterior; 2-radix posterior; 3-cornu posterius; 4—lig. denticulatum; 5-com u
anterius; 6-a. spinalis anterior; 7-fissura mediana anterior; 8-radix anterior; 9 -
pia mater spinalis; 10-com u laterale; 11-canalis centralis; 12-sul. intermedius
posterior.
Amaliyotda orqa miya segmentlarining umurtqalarga nisbatan 
joylashuvining m a iu m bir ahamiyati bor. Orqa miyaning 
uzunligi umurtqa pog‘onasi uzunligidan qisqa b o ‘lgani uchun 
segmentlaming umurtqalarga nisbatan joylashuvida tafovut bor.
220
I

---

Orqa miyaning yuqorigi bo ‘yin segmentlari o ‘ziga tegishli raqamli 
umurtqalaming tanasi sohasida joylashadi. Pastki bo ‘yin va yuqorigi 
ko‘krak segmentlari bir umurtqa yuqori joylashsa, ko‘krakning o ‘rta 
qismida bu farq 2 ta umurtqaga, ko ‘krakning pastki qismida esa 3 ta 
umurtqaga kattalashadi.
Orqa miyaning bel segmentlari X va XI k o ‘krak umurtqalari 
sohasida joylashsa, dumg‘aza va dum segmentlari XII k o ‘krak va I 
bel umurtqalari sohasida yotadi.
Orqa miyani ko ‘ndalangiga kesib ko‘rganimizda u ikki xil: uning 
markazida uchayotgan kapalak yoki «Н» harfiga o ‘xshab joylashgan 
kulrang modda va uni o‘ragan oq moddadan iborat.
Kulrang moddaning