O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(glandulae uterinae) 
bor.
Bachadon kichik chanoq bo‘shlig‘ida erkin joylashib, oldinga 
siydik qopi ustiga engashib turadi. Bu holatni 
antiversio uteri
deyiladi. Bu holatda bachadon tanasi bo‘yini bilan oldinga ochilgan 
burchak 
antiflexio uteri 
hosil qiladi. Goho bachadon orqaga qarab 
egilgan holatda 
(retroversio, retroflexio) 
b o ‘ladi.
Yangi tug‘ilgan qiz bolaning bachadoni yuqori, qov ustida 
joylashgan va oldinga biroz bukilgan bo ‘ladi. Uning uzunligi 3 - 3,5 
sm bo‘lib, bachadon bo‘yining 2/3 qismini tashkil qiladi. O g‘irligi
49

---

3 - 5 g. Bachadonning shakli silindrsimon oldindan orqaga qarab 
yassilangan. Uning devori ancha qalin ( 8 - 1 0 mm), bo ‘shlig‘i tor. 
Yangi tug‘ilgan chaqaloqda bachadon bo ‘yinining kanali keng bo‘lib, 
odatda, shilimshiq qopqog
4
i bo‘ ladi. Shilliq qavati tanasi va bo‘yinida 
burmalar hosil qiladi. Mushak qavati kam rivojlangan bo ‘ladi. Ikki 
yoshdan boshlab halqasimon mushak qavati rivojlana boshlaydi. 
Yosh bolalarda bachadon sekin o ‘sadi. Bolalikning ikkinchi davri 
oxirida uning o ‘sishi tezlashib, mushak qavati takomillashadi. Bu 
davrda uning tanasi o ‘sib, tubi va bo ‘yinining qin ichi qismi hosil 
b o ‘ladi. Shakli yumaloq bo ‘lib, uzunligi 5 sm ga, devori sezilarli 
qalinlashib 1 , 5 - 5 mm, bo ‘shlig‘i hajmi esa 2 - 3 sm
3
ga yetadi.
0
‘smirlik davrida bachadonning tanasi kattalashib, devorining 
hamma qavatlari yaxshi takomillashadi. Bu davrda uning og‘irligi
6,5 g bo ‘lsa, 20 yoshlarda 20 - 25 g ga yetadi.
Yangi tug‘ilgan va yosh qiz bola bachadonining keng va yumaloq 
boylamlari kam taraqqiy etgani va ulaming ichida yog‘ to‘qimasi 
bo ‘lmagani uchun bachadon harakatchan b o ‘ladi. 7 yoshdan keyin 
bachadon atrofida va boylamlari orasida yog‘ va biriktiruvchi 
to ‘qima to ‘planadi.
Chanoqning o ‘lchamlari kattalashuvi bilan birga bachadon asta- 
sekin pastga tushib, o ‘zining doimiy joyini egallaydi.