Oʻ z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I

(Qirgʻiz xalq ertagi)

Qadimda donishmand bir chol oʻtgan ekan. Uning yetti oʻgʻli bor ekan¹⁰.

Lekin ular otalarining soʻziga kirmas, har qaysisi oʻzicha ish tutar ekan. Kattalari kichiklarini doʻpposlab, kichiklari kattalariga qarshi boʻlib yurar ekan. Odamlar:

• 
  Aqlli cholning oʻgʻillari xoʻp ahmoq boʻlib oʻs- yapti-da, - deyisharkan. Oʻgʻillarni yolgʻiz uchrat- ganda ularga tanbeh berisharkan.
  

Kunlardan bir kun chol oʻrmonga boribdi-da, yoʻ- gʻonligi bosh barmoqday keladigan novdalardan yet- titasini qirqib kelibdi. Soʻng oʻgʻillarini chaqirib:

• 
  Bolajonlarim, sizlarning kuchingizni sinab koʻr- moqchiman. Mana shu yettita novdani bir dasta qilib sindiringlar-chi, - debdi.
  

Oʻgʻillari navbat bilan urinib koʻrishibdi, lekin uddasidan chiqisha olmabdi. Soʻngra otasi oʻgʻil- lariga bittadan novda beribdi, oʻgʻillar ularni bir zumda sindirishibdi. Shundan keyin ota oʻgʻillariga:

• 
  Mana, koʻrdingizmi, bitta novdani tez sindir- dingiz, dastalanganiga esa kuchingiz yetmadi. Agar birlashib, ahil yashasangiz, hech qanday dushman sizlarni yenga olmaydi, - debdi.
  

Chol oradan sal oʻtmay olamdan oʻtibdi. Oʻgʻillari esa inoq yashay boshlashibdi. Kichiklari kattalarining soʻziga quloq soladigan, hammalari ishlab, bir-birlariga koʻmaklashadigan boʻlishibdi.

Shundan keyin xalq „Ahillik – ulugʻ baxt“ degan naqlni tez-tez takrorlaydigan boʻlibdi.

1. Ertakning boshida cholning oʻgʻillari haqida nima

• 
  deyilgan?
  

1. 
   Chol novdalarni oʻgʻillariga nima uchun dastalab beribdi?
   
2. 
   Ertakdan qanday xulosaga keldingiz?
   

Maqollar

Vatan haqida

Vatanni sotgan er boʻlmas.

Vatani borning baxti bor, Mehnati borning taxti bor.

Ona yurting - oltin beshiging.

Doʻstlik haqida

Baliq suvsiz yashamas,

Inson - doʻstsiz.

Daraxtni tomiri,

Odamni doʻsti saqlar.