O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

Bitiruv  m alakaviy  ishning  tavsifiy  xususiyatlari  va 

uni  am alga  oshirish  texn ologiyasi

l l m i y - t a d q i q o t   m a n t i g ' i   a s o s i d a   m a l a k a v i y   i s h n i   t a y y o r l a s h   i l m i y -  

t a d q i q o t   t i z i m i g a   o ' x s h a s h   v o k i   a y n a n   s h u n d a y   t u z i l m a g a   ega

404

---

B itiruv  m alakaviy  ishning  m azm uni  va  tarkibiy  tu zilish i.

Bitiruv  m alakaviy  ish n in g   asosiy  tarkibiy  q ism lari  quyidagilar- 

d a n   iborat:

•   sarvaraq;

•   m u n d arija ;

•   kirish;

•   asosiy  q is m n in g   bob  va  boMimlari; 

e  xulosa;

•   foyd alanilgan  m a n b a   va  adabiyotlar  ro'yxati; 

о  ilovalar.

Bitiruv  m alakaviy  ish n in g   tarkibiga,  sh u n in g d e k ,  m a ’lu m otla r 

b e ra d ig an   sahifa  ostidagi  izoh,  q is q a r tm a la r   ro 'yxati,  n o tan ish  

va  tu s h u n ilis h i  qiyin  b o l g a n   tayan ch   so^zlar  lug‘ati  h a m   kirishi 

m u m k i n .

Bitiruv  m alakaviy  ish n in g   m u n d arija sid a   v a ra q lar  tartib  ra- 

q a m la ri  bilan  ko‘rsatilgan  kirish,  ba rc h a   bob  va  b o l i m l a r ,   xulosa, 

fo ydalanilgan  m a n b a   va  ad abiyotlar  ro 'yxati  h a m d a   ilovalarning 

sarlavhalari  keltiriladi.  M u n d a rija   s a rv a r a q d a n   keyin  joylash- 

tiriladi.

Bitiruv  m alakaviy  ish n in g   kirish  qismi  q u y id a g ila rn i  o ‘z  ichiga 

olishi  lozim:

e  m a v z n n i n g   d o l z a r b l i g i   ( m a v z u   a s o s n o m a s i ) ;

®  m u a m m o n i n g   o 'r g a n ilg a n lik   darajasi;

©  tadq iq ot  m aqsad i;

«  ta d q iq o t  vazifalari;

®  tadq iqo t  obvckti  va  p red m eti  (v o q e a la rn in g   ijtimoiy  psixo- 

logik,  p edagogik,  e tn ik ,  milliy,  h u d u d iy   va  jin siy   ketm a -k e tlik d a  

so d ir  b o i i s h i g a   aso sla n g a n   doiralari);

•   ku tilad ig a n   natija;

<»  tadq iq ot  m eto d la ri;

»  t a d q iq o tn in g   ilm iy  yangiligi  va  am aliy   a h a m iy a ti; 

э  fo y dalanilgan  m a n b a   va  a d a b iy o tla rn in g   ta n q id iy   tahlili;

»  ish n in g   tarkibiy  tuzilishi.

Bitiruv  m alakaviy  ish n in g   kirish  qism ida  m alakaviy  ishning 

dolzarbligi  asoslanadi,  am aliy  a h am iyati,  ilm iy  y angilik  yoki  m u- 

a m m o li  to m o n la ri  aks  ettiriladi,  m alakaviy  ishda  ko‘rib  chiqiladi- 

gan  m u a m m o la r,  ish n in g   m aq sad   va  vazifalari  belgilab  beriladi.

F o yd alan ilg an   m a n b a   va  a d a b iy o tla rn in g   ta n q id iy   ta h lilin i  tu- 

z ish da   q o ‘yilgan  m u a m m o n i   o ‘rgan ish   u c h u n   u la r  n im a g a   e 'tib o r

405

---

berishlari  kerakligini  an iq lash ,  sh u n in g d e k ,  u la rn in g   m uallifi 

q a nd ay   m an b a larg a   tay a n g a n lik larig a   e ’tibor  qaratish  lozim. 

B u n in g   u c h u n   foydalanilgan  m an b a   va  ada b iy o tla rn in g   tan q i- 

diy  tahlili  sifatida  keltirilgan  m e ’yoriy -hu qu qiy   d a lo la tn o m a la r, 

u la r n in g   m u allifla ri  va  ishlarini  a lm a sh tirish   m u m k i n   em asligini 

u n u tm a s lik   lozim.

Foyd alan ilg an  m an b a   va  adabiyotlar  tahlili  m avzusi  yoki 

ko‘rgazm ali  tam oyil  b o ‘yicha  tuzilishi  ta la b a n in g   (ya ’ni,  lining 

o ’qigan  m ateriallariga  shaxsiy  m u n osab ati)  bahosini  o ‘z  ichiga  oli­

sh i,  m u a m m o n i n g   qavta  ish la n g a n lik   darajasini  ko ‘rsatishi,  t o i i q  

o ‘rg a n ilm a g a n   m asa lala rn i  aniq lash i  lozim.  Kirish  bitiruv  m a l a ­

kaviy  ish  u m u m iy   h a jm in in g   10—15  foizini  tashkil  etishi  lozim.

Bitiruv  malakaviy  ish n in g   asosiy  qismi  tadqiqot  u c h u n   t a n l a n -  

gan  m a v z u n in g   nazariy jih a tla rin i  yorituvchi  bob  va  b o ‘lim la r d a n  

tashk il  topishi,  m avzu  xususiyati  m os  tarzda  m a s h in a s h u n o s lik  va 

m a s h in a s o z lik  fanlari,  ixtisoslik  fanlari  m a z m u n i,  ladqiqot  m e to - 

di  va  te x n ik a la rin i  kirituvchi  m a z m u n ,  k utiladigan  n a tija la rn in g  

bayon  etilishi,  x u lo sa la rn in g   sh a kllantiri 1 ishi 

va 

am aliy 

t avs i yal ar 

berilishi  lozim.

Z a r u r a t   t u g ‘ilganda  bitiruv  m alakaviy  ishda  talaba  to m o n id a n  

t a k l i f   etilayotgan  tavsiyalarning  talbiq  eti 1 ishidagi  ijtimoiy-iqti- 

sodiy  sa m a ra d o rlik   ko‘rsatkichlari  beriladi.