O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

2. 

«M ehnat  ta ’limi  o'qitish  m etodikasi,  kasb  tanlashga  yo'l­

lash»  o'quv  fanini  o'zlashtirish  jarayonida  bakalavr  egallashi  k e­

rak  bo'lgan  bilim,  ko'nikma  va  m alakalar  yig‘indisi.  « M e h n a t 

t a ’lim i  o 'qitish  m e to d ik a s i,  kasb  t a n l a s h g a   yo'llash»  o 'q u v   fa n in i 

o 'z la s h t ir is h   ja r a y o n id a   a m a l g a   o s h ir ila d ig a n   m a s a la la r   d o ira -  

sida  bakalavr:

—  m e h n a t   t a ’lim i,  kasb  t a n la s h g a   yo'llash  y o 'n a lis h la r i 

b o 'y i c h a   t a ’lim   m a z m u n i n i n g   uzviyligi  va  o 'z a ro   bog'liqligi; 

o 'q u v   m o d d iy   b a z a s in in g   t a s h k il  e tilishi  (o'quv  m a te ria lla ri  va 

m o s l a m a l a r   bilan  t a ’m in l a n i s h i) ;   Davlat  t a ’lim   s t a n d a r t l a r i n i n g  

ish la b   c h iq ish   m e z o n la r i  va  u n g a   q o 'v ila d ig a n   ta la b la r n i,  kasb 

tip lari,  kasbga  y aro q lilik ,  kasb  t a n la s h g a   t a ’sir  e tu v c h i  o m il la r n i  

bilish i  kerak;

—  o 'q u v c h ila rn in g   m e h n a t  tayyorgarligi  b o 'y ic h a   o'quv  rejasi 

va  d a s tu r la r   m a z m u n in i ;   o 'q u v ja r a y o n in i  tashk il  etish  va  m e h n a t 

t a ’lim i,  kasb  ta n la s h g a   yo'llashga  oid  rejalashtiruvchi  hujjatlarni

6

---

ishlab  chiqish,  m e h n a t   t a ’limi  va  kasb  tan la sh g a   vo ‘llash  d a r s ­

larini  olib  bo rish   k o 'n i k m a l a r ig a   ega  bo'lishi  kerak;

— 

ta 'l i m   m u assa sala ri  va  ishlab  ch iq a rish   korxonalari  o 'rta s id a  

a lo q a lar  o 'r n a t i s h n i   bilishi,  m a la k a   hosil  qilishi  va  a m a ld a   qo'llay 

olishi;  m a s h g 'u l o tl a r n i   o 'tk a z is h ,  o 'q u v  ja ra y o n in i  rejalashtirish; 

tarbiyaviy  tad b irla rn i  o 'tk a z is h ;  b an d lik   xizm ati  bilan  ishlash; 

o ’q u v c h ila rn in g   in dividual  x u susiyatlarini  a n iqlash  b o 'y ic h a   turli 

te s tla rd a n   foydalanish;  o t a - o n a la r   va  ja m o a t  tash k ilo tla ri  bilan 

ishlash  m ala k ala rig a   ega  bo'lishi  kerak.

« M e h n a t  t a ’lim i  o 'q itish  m eto d ik asi,  kasb  ta n la s h g a   yo'llash» 

u m u m k a s b iy   fan  h iso b la n ib ,  6  va  7 -sem estrlarda  o'qitiladi.  D as- 

t u r n i   a m a lg a   o s h irish   o 'qu v   rejasida  rejalashtirilgan  m a te m a tik  

va  tabiiy  (fizika,  m a te m a tik a ,  ax bo ro tlar  texnologiyasi,  c h iz - 

m ac h ilik ,  r a d io e le k tro n ik a ’  va  h.k.),  u m u m k a s b iy   (p edagogik a, 

p e da g og ik  m a h o r a t,  psixologiya,  m e h n a t  va  m u h a n d is lik   p s ix o ­

logiyasi  va  h.k.)  va  ixtisoslik  (m a teria lla r  texnologiyasi,  m a s h i n a -  

sozlik  fanlari,  o 'q u v   u s ta x o n a la rid a   am aliy  ishlar,  kasb  t a ’lim i 

p r a k tik u m i  fanlari,  te x n ik a   xavfsizligi  va  h.k.)  fa n la rid a n   yetarli 

b ilim   va  k o 'n ik m a la r g a   ega  b o 'lis h lik   talab   etiiadi.

O 'q u v c h ila r f a n n i o 'z la s h tiris h  ja ra y o n id a  ishlab c h iq a rish  b ilan 

bog'Iiq  b o 'lg an   b a rc h a   sohalar,  u lard a   q o 'lla n ila d ig a n   texnologik 

ja r a y o n la r   h a m d a   ishlab  ch iq a rish   m u n o sa b a tla ri  to 'g 'risid a   to'liq  

tassavurga  ega  b o 'ladilar.  U m u m iy   o 'r ta   t a ’lim   m a k ta b la rid a  

o 'q u v c h ila rn i  m e h n a t   t a ’lim i,  kasb  ta n la s h g a   yo'llash  tark ib id a  

kasbga  y o 'naltirish  u l a r n i n g   z a m o n a v iy   va  m illiy  k a s b -h u n a r la r n i 

o 'z a ro   u y g 'u n lig in i  t a ’m in la g a n   holda  b ilim ,  k o 'n i k m a ,  m a l a k a ­

larn i  e g a llash la rin i  t a ’m in lay d i.  M a z k u r   d a s tu r   bo'lajak   m e h n a t 

t a ’lim i,  kasb  ta n la s h g a   yo'llash  o 'q itu v c h ila rin in g   m e h n a t   t a ’lim i, 

kasb  ta n la s h g a   y o 'lla s h n i  o'q itish  m eto d ikasi  asosida  kasbga 

yo'n a ltirish  ish la rin i  xalq  xo'jaligi  ta r m o q la ri  istiqbolini  h a m d a  

k a s b - h u n a r   kollejlari  s o h a la sh tirilg an lig in i  hisobga  olgan  holda 

bajarishiga  x izm a t  qiladi.