O’. Toshbekov tuproqshunoslik asoslari fanidan o’quv-uslubiy majmua

Otqindi va cho’kindi jinslarning o’rtacha mineralogik tarkibi

Minerallar guruxi	Tarkibi (og’irligiga nisbatan % xisоbida)
	Otqindi jinslar	Cho’kindi jinslar
		Slanetslar	Qum toshlar
Dala shpati Rogovaya obmanqa va piroksenlar Qvarts Slyuda Sоzlar Limonit Karbonatlar va boshqalar	59,5 16,8 12 3,8 - - - 7,9	30 - 22,3 - 25 5,6 5,7 11,4	11,5 - 66,8 - 6,6 1,8 11,1 2,2

Jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan shu narsa ko’rinib turibdiki, zich kristall jinslar tarkibida dala shpatlari, slikatlar, kvarts hamda slyudalar asоsiy rol o’ynaydi. Cho’kindi jinslar sоzlar, gidrooksid, temir va karbonatlar ham anchagina ahamiyat kasb etadi.

Ko’pchilik tog’ jinslari bir necha minerallardan, masalan, granit, dala shpatlari, kvarts, slyudalardan tashqil topadi. Bitta mineraldan tarkib topgan oddiy tog jinslariga kaltsitdan iborat marmar kiradi. Organogen jinslar juda murakkab kimiyoviy hamda mineralogik tarkibi bilan boshqalardan farqlanadi.

NAZORAT TOPSHIRIQLARI

2.1.1. Tuproq qanday fazalardan tashkil topgan?

A) Gaz, havo, suv, mineral;

B) Gaz, suyuq, qattiq;

C) Suv, kalloid, bo’shliq;

D) Bo’shliq, qattiq;

E) Suyuq, qattiq.

2.1.2. Tuproq qattiq qismi ....................................................... dan iborat?

2.1.3. Litosfera tekshirilgan qatlamining necha foizi otqindi jinslardan iborat?

A) 85 %;

B) 90 %;

C) 95 %;

D) 75 %;

E) 98 %.

2.1.4. Metomorfik jinslar qanday jinslar bo’lib hisоblanadi?

2.1.5. Ko’pchilik tog’ jinslari .................. minerallardan tashqil topgan?

2-ASОSIY SAVOL