O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V

K a tta y a r im s h a r la r p o 's tlo g 'in in g m o to r so h a la ri.
Y u q o rid a 
k o 'rs a tilg a n id e k , k a tta y a rim sh a rla r p o 's t l o g 'i d a m a rk a z iy n e rv
sistem asining pastroqdagi b o 'lim la rig a - p o 'stlo q ostidagi yadrolarga, 
m iya o 'z a n ig a , o rqa m iyaga aksoni b o radigan nerv hujayralari m avjud. 
Bu n eyronlarning k o 'p c h ilik qism i oldingi m arkaziy pushtada, R oland 
egatidan o ldinda to 'p la n g an . Bu soha 
m otor soh a
deb ataladi. A n a shu 
sohaning hosil qilgan hujayralarning xarakterli xususiyati shuki, Besning 
gigant piram idal hujayralari bor, bu hujayralarning uzun o'siklari piram idal 
y o 'l tark ib id a orqa m iyaning oraliq va h arakatlantiruvchi neyronlariga 
yetib boradi. O dam da m otor sohaning fazoda jo y la sh u v i quyidagi 38- 
rasm da k o 'rsatilg an .
H arakatlan tiru vch i n u qtalar
( y a ’ni y a rim sh a rla r p o 's tlo g 'in in g
t a ’sirla n ib , m u a y y an m u sk u llarn i h a ra k a tg a k e ltira d ig a n n u q ta la ri) 
p o 'stlo q q a b ir tekis joylash m ag an lig i 38-rasm dan k o 'rin ib turibdi. Bu 
nuq talam in g oldingi m arkaziy pushtada jo la sh ish i sensor vakillikning 
orqadagi m arkaziy p ushtada jo y la sh ish ig a m os keladi.
O yoqning harakat nuqtalari boshqa h am m a nuqtalarda yuqoriroqda; 
bu nuqtalard an pastda tana m uskullarini h arakatlantiruvchi nuqtalar, 
ulardan p astroqda q o 'ln i harakatlantiruvchi nuqtalar, ham m adan pastda 
esa bosh m uskullarini harakatlantiruvchi nuqtalar joylashgan. Tushuvchi 
h arakatlantiruvchi y o 'lla r kesishgani uchun yuqorida aytilgan ham m a 
n u q ta la m in g t a ’s ir la n is h i g a v d a n in g q a r a m a - q a r s h i to m o n id a g i 
m uskullarni qisqartiradi.
155

---

38-rasm .