O ramazonov, S. S. Buriyev meliorativ tuproqshunoslik

 
Muloqot savollari: 
1. Tuproq eritmasi deganda nima tushuniladi? 
2.  Eritmaning reaksiyasi qanday sharoitda nordon bo‘ladi? 
3. Eritmaning reaksiyasi qanday sharoitda ishqoriy bo‘ladi? 
4. Madaniy o‘simliklar eritmaning pH ko‘rsatkichi qanday bo‘lganda 
yaxshi rivojlanadi? 
5. Tuproq buferligi deganda nima tushuniladi? 
 
1.9. Tuproqlarning yer yuzida tarqalishi 
 
Yer sharining iqlim sharoiti har xil bo‘lganligi sababli tuproq qoplami 
ham  bir-biridan  farq  qiladi.  Tuproq  va  o‘simliklarning  Yer  yuzida 
tarqalishi  o‘ziga  xos  qonuniyatlarga  bo‘ysinadi.  Mazkur  qonuniyatlarni 
bilish tuproq va o‘simlik zaxiralarini keng miqyosda va chuqur o‘rganish, 
ularning xossalarini yaxshilash, samarali foydalanish usullarini qo‘llash va 
muhofaza  qilish  imkonini    yaratadi.  Bu  ishlar  asosida  tuproqlarni 
rayonlashtirish yotadi. 

---

36 
Hududlarni tuproq-geografik rayonlashtirishda Yer yuzida tuproqlarni 
mintaqaviy  tarqalishi  inobatga  olinadi.  Mintaqaviylik  tuproq  hosil 
bo‘lishida  ishtirok  etuvchi  omillar  va  sharoitlar  hududning  geografik 
joylashishiga bog‘liqligini nazarda tutadi. 
Tuproq  mintaqasi  deganda  ayrim  tuproq  tipi  va  o‘simliklar  nisbatan 
ko‘p  tarqalgan  hudud  tushuniladi.  Yer  sharida  iqlim  sharoiti  va  o‘simlik 
dunyosi  kengliklar  bo‘yicha  o‘zgaradi.  Shu  sababli  tuproq  qoplamining 
kengliklar bo‘yicha o‘zgarishi mavjud. Tuproqlarning bu tartibda tarqalishi