О. Р. Райимбердиева бухгалтерия ҳисоби, ИҚтисодий таҳлил ва аудит

Назорат саволлари: 
1. Аудитнинг пайдо бўлиш тарихини айтиб беринг 
2. Тасдиқловчи аудит моҳиятини асослаб беринг 
3. Йўналтирилган аудит нима? 
4. Аудитор хизматига бўлган эҳтиёжнинг пайдо бўлиш шароитларини айтиб беринг. 
2-савол бўйича дарс мақсади: 
Талабаларда аудит фанининг моҳияти, мақсади ва 
вазифалари тўғрисида тушунча ҳосил қилдириш.
 
Идентив ўқув мақсадлари: 
2.1. 
Аудит фанининг моҳиятини ёритиб бера олади. 
2.2. 
Аудитнинг мақсади ва вазифаларини изоҳлаб бера олади. 
2-савол баёни.
Аудит фанининг моҳияти, мақсади ва вазифалари. Аудит фани 
корхонани таъсис этишда ва уни бошқариш жараёнида вужудга келадиган ҳисобот, молия ва 
таҳлилнинг услубий томонларини ўргатади. 
Хусусан, корхона ривожланишига салбий таъсир қилувчи омилларни аниқлаш, 
фойдаланилаётган захираларни қидириб топиш, уларни ишлаб чиқаришга жалб этиш, 
корхона рақобатбардошлиги даражасини ошириш, хўжалик фаолиятини сақлаш каби 
услубий томонлар шулар жумласидандир. 
Бундан ташқари, мазкур фан корхоналарда бухгалтерия ҳисоботини ташкил этиш, 
мавжуд барча ресурслардан фойдаланиш, самарадорликка эришиш йўларини аниқлаш, 
тадбиркор ва ишбилармонлар фаолиятига баҳо бериш каби масалалар ечимини ҳам ўргатади. 
Умуман олганда менеджерлар, маркетинг ташкилотлари олдида турган муоммолар 
ечимини ўрганишда бу фан қўл келади. Чунки мулкка нисбатан эгалик ҳиссини талаб қилади 
ҳамда манфаатдор юридик ва жисмоний шахсларга бериладиган ҳисоботларни аудит 
текширувидан ўтказиш мажбурият тусига киради. Шу жиҳатдан аудит хизматига зарурият 
пайдо бўлади. 
Аудит
- муайян ваколатлар берилган шахслар томонидан хўжалик юритувчи 
субъектларнинг молиявий ҳисоботларининг тўғрилигини, улар амалга оширган молиявий-
хўжалик жараёнлари Ўзбекистон Республикаси қонунларига ҳамда бошқа меъёрий 
ҳужжатларга қай даражада мувофиқлигини, мукаммалллигини ва асосланганлигини, 
бухгалтерия ҳисоб-китоби ва бошқа молиявий ҳисоботлар юритишга қўйиладиган талабларга 
ҳамда ўзга ҳужжатлар талабларига тўғри келишлигини аниқлаш мақсадида ўтказиладиган 
молия ҳужжатларининг экспертизаси ва таҳлилидир. Аудит, шунингдек маслаҳатни 
(консалтинг) мижоз билан шартнома асосида хизматлар кўрсатишни ўз ичига олади. 
Аудитор
- белгиланган тартибда аудиторлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини 
олган ва аудиторларнинг касб реестрига киритилган мутахасисдир.