O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi

Sadoq uchun baliq turlari
Sadoqlarda baliq boqish jadal usulda olib boriladi. Sadoqda baliq 
boqishdan maqsad yuqori darajali baliq mahsuloti olish hamda asosan 
suvdan minimal foydalanishdir. Sadoqda baliq boqish rejalashtirildi- 
mi, darhol yuqori sifatli proteinga boy omuxta yem to‘g‘risida fikr- 
lash kerak. Lekin forel, osetyor, kanal laqqasi, buffalo, sudak va karp 
uchun yuqori darajali balanslashgan omuxta yem kerak boladi. Bunday 
omuxta yemlar nihoyatda qimmat bo‘ladi. Lekin xo‘jaliklarning o‘zida 
ham bunday sifatli yemlarni tayyorlasa boladi. Sadoqda boqiladigan 
sovuq suv baliq turlaridan gulmoxi (radujnaya forel) (Oncorhynchus 
tybiss, daryo foreli — salmotrutta ), pelyad Coreconus peled, issiqsevar 
baliq turlaridan — kanal laqqasi — ictalurus punctatus, sudak — Luciop- 
era luciperca, buffallo — iciovbus, karp — Cyprinus carpio kabi turlarini 
sadoqda boqish foydali.
Sadoq uchun joy tanlash
Sadoq uchun kol, suv omborlar, daryo, kanal, zovur kabi suvliklar 
qo‘l keladi. Bu suvliklar quyidagi talablarga javob berishi zarur.
1. Sadoq quriladigan suvlik maydoni 1 ga dan kam boim asligi ke­
rak, suv o‘simliklari (qamish, lux, rdest, rogolistika, xara) bilan qoplan- 
magan bo‘lishi kerak.
2. Suvlikning chuqurligi 2—3 metrdan kam boimasligi kerak.
3. Sadoq o‘rnatilgan suvliklar haddan tashqari chuqur (6—10 m) 
boimasligi kerak, suv toshqini suv sathining kolarilish xavfi boimasligi, 
suv loyqa boimasligi, dimiqish holati yuz bermasligi kerak.
4. Suv manbayi (kanal, ko‘1, zovur) buzilmasligi, eroziyaga beril- 
masligi suv ifloslanmasligi kerak.
5. Suv atrofida qoramol boim asligi kerak.
205

---

6. 
Sadoq o'rnatilgan suvliklar yuksak suvo'tlari bilan doim qoplan- 
masligi kerak, suv yuzasida yumshoq suvo'tlari to'plami boimasligi, 
sadoq ichiga begona baliqlar kirib qolmasligi kerak.
43-rasm. Tabiiy suvliklarda sadoqlarni joylashtirish
44 -rasm. Tabiiy sadoqlarning ko'rinishi
2 0 6

---

Sadoqlarni suvliklarning oqim sekin bo'lgan joylarida yoki suv 
oqimi bo'lm agan joylarda o‘rnatish rna’qul. Shamol oqimi mo‘tadil 
bo'lishi kerak, chunki shamol oqimi paytida suvning aeratsiyasi yax- 
shilanadi. Ammo kuchli shamol oqimidan himoya qilish zarur. Suv- 
likdagi sadoqlarga borib turish uchun yil davomida qulay yo ilar va 
qulay moslamalar bo'lishi shart. Ko'l suv ombori sharoitida sadoqlarni 
joylashtirish tartibi 43-rasmda ko'rsatilgan.
Sadoqlarni suvliklarda joylashtirish 45-rasmda ko‘rsatilgan sadoq 
tubi suv tubidan 100 sm yuqorida joylashtiriladi. Sadoqning suv yu- 
zasidan tashqaridagi qismi 25—50 sm bo'lishi kerak. Sadoqdagi suv 
sifatining mo'tadil bo'lishi uchun sadoq turi orqali (10 mm) suv al- 
mashinib turadi. Sadoq bilan atrofdagi suv yaxshi almashinib turishi 
kerak. Sadoq turi suvo'ti bilan botib ketmasligi kerak, ayniqsa sadoqni 
tubi hamma vaqt toza bo'lsin. Shuning uchun ham suv tubi bilan sadoq 
tubi orasidagi masofa 1 m bo'lishi kerak. Agarda suvlikning chuqurligi 
ancha yuqori bo'lsa, unda sadoqning suv tubidan balandligi 1—2 metr- 
dan yuqori bo'lishi lozim
45-rasm. Tabiiy sadoqning alohida ko'rinishi
207

---