O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi


Bir, ikki va uch marotaba oziqlantirishning natijasini solishtirib



Download 17,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet92/188
Sana16.12.2022
Hajmi17,15 Mb.
#888621
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   188
Bog'liq
Husenov S.Q Baliqchilik

Bir, ikki va uch marotaba oziqlantirishning natijasini solishtirib
baholash
Ko'rsatkichlar
Boqish
1 marotaba 2 marotaba
3 marotaba
Baliq o‘tkazish zichligi (ming ta/ga)
10
10
10
Baliq o'tkazish paytida o‘rtacha 
og'irligi (g)
26,0
25,5
25,8
Baliq ovlash paytidagi og'irligi (g)
489,7
517,0
535,5
Baliq o'sishi (g)
463,7
421,5
509,7
Ozuqa koeffitsienti
4,5
4,0
3,6
Qayerda tozalab yeyilgan bo‘lsa, vaqtida ovqat berib chiqish kerak. 
Baliqlarni oziqlantirishning asosiy sharti baliqlarni boqish vaqti oziqlan­
tirish orasidagi vaqt hisoblanadi. Ko‘pchilik xo‘jaliklarda bir sutka 
davomida 2—3 marotaba oziqlantiriladi. Agarda 3 marotaba oziqlan­
tirish rejalashtirilgan bo'lsa: birinchi oziqlantirish ertalab soat 6—800
165


oralig‘ida, ikkinchi marotaba 1 1—1300 oraligdda va uchinchi marotaba 
soat 17°° dan 1900 gacha bo'lgan vaqt ichida oziqlantiriladi. Umuman 
olganda baliqlarni yeyishiga qarab oziqlantirish yoki intensiv usulda 
boqish yanada yaxshi natija beradi. Bu esa xo‘jalikning iqtisodiy salohi- 
yatini oshirishga imkon beradi (42-jadval).
Har bir xo'jalik baliq mahsuldorligini oshirish uchun oziqlantirish- 
ning yangi usullarni ixtiro qilishi rnumkin.
Agarda baliq o‘stirish jarayonida bir ozuqa turini ikkinchisi bilan 
almashtirishga to‘g‘ri kelsa, unda iloji boricha birdaniga emas, balki 
asta-sekinlik bilan amalga oshirish kcrak. Baliq bir ozuqa turidan ik- 
kinchisiga odishi uchun o‘rganishi lozim, ya’ni yangi ozuqa turiga mos- 
lashishi zarur. Chunki ba’zan boshqa ozuqani ishtaha bilan yemasligi 
ham mumkin.
Aralash va qo‘shimcha baliqlashtirish
Agarda hovuzga bir turdagi baliqlar qo’yiisa, unda hovuzdagi tabiiv 
ozuqa bazasidan todiq foydalanilmaydi va ortib qoladi. Suvning organiк 
ifloslanishiga sababchi bodadi. Hovuzning baliq mahsuldorligini os­
hirish uchun undagi bioresurslardan todiq foydalanishi lozim. Shu mu- 
nosabat bilan bir hovuzda bir necha tur baliq boqish maqsadga muvofiq. 
Asosiy baliq turi bilan birga boshqa turni qo’shib o’stirish (qo’shimcha 
baliq turi) polikultura usulida baliq o'stirish deyiladi. Polikulturada 
0 ‘zbekiston sharoitida karp, do‘ngpeshana va oq amur kabi turlarni 
birgalikda boqilishi yaxshi natija beradi.
Karplarni aralash o‘tkazishda asosiy e’tibor ularning yoshlariga 
qarab, ya’ni turli xil yoshlarni bir hovuzda boqishga qaratilgan bodadi. 
Buning uchun asosan oziqlanishning bir xillik xarakteriga ega emasligi 
tnuhim hisoblanadi. Agarda mayda karplar asosan tuban qisqichbaqasi- 
monlar, kolovratkalar bilan oziqlansa (5—10 g) katta karplar (150—200 
g), asosan zoobentos (xironomid lichinkalari) bilan oziqlanadi, boshqa- 
cha aytganda kattaroq fauna bilan oziqlanadi. Demak, turli xil yoshdagi 
yoki kattalikdagi karp yoki amurni birgalikda boqish tabiiy ozuqadan 
unumli foydalanishga imkoniyat beradi.
Aralash yoshdagi va turli xil kattalikdagi baliqlarni asosan yaylov 
(nagul) hovuzlarida boqiladi. Chunki yaylov hovuzlarda tovar — ikki 
yoshli baliqlar boqiladi. Ularga qo’shimcha ravishda segoletka boqilsa 
yaxshi natija beradi. Baliqlashtirish quyidagicha bodadi: 1 dona sego- 
letkaga — 10—11 dona mayda baliqcha (malki) qo‘yib yuborish tavsiya 
etiladi, yoki 1:10 sxemasi qodlaniladi.
166


Segoletkalarning mahsuldorligi 25—40% ni tashkil qiladi. Qolgan 
qismini 60—75% mayda (malki) baliqchalar tashkil qiladi. Asosiy baliq 
mahsuloti mayda baliqchalarga qaratilgan bo'ladi. Bu usul bilan ba­
liq boqishning ahamiyati shundan iboratki, kelgusi yil baliq o'tkazish 
uchun imkoniyat yaxshi bo'ladi. Bu segoletkalar qishni yaxshi o‘tkazadi, 
semizlik koeffitsienti 2,8—2,3 dan kam bo'lmaydi.
Agarda baliqlarni uchinchi yoshgacha boqilsa, ayniqsa karp flora va 
faunani, yumshoq o'simliklar va suv tubi umurtqasiz hayvonlarni to'liq 
istc'mol qiladi. Shuning uchun ham ikki yashar karplarni licit yashar karp- 
lar bilan birga boqishda baliq mahsuldorligi oshadi. Bularni hovuzlarga 
quyidagi sxema bo'yicha o'tkazish maslahat bcriladi. Bu nisbat 5:1, ya’ni 
licit yashar karp 5 dona va ikki yashar karp 1 dona. Agarda licit yashar 
karplar soni katta boisa unda ikki yashar karplar yaxshi o'sntay qoladi. 
Uch yashar va ikki yashar karplarni situ nisbatiga qarab birgalikda boqilsa 
hovuzning baliq mahsuldorligi oshadi va tovar baliq anclia vaqtli yetishti- 
riladi. Bu usulda karplar ikki yoshda yaxshi o‘smagan tovar og'irligiga cga 
bo'lmagan (250—350 g) zotlar uchinchi yil boqishga qo'yiladi.
Ko'pincha karp bilan birga boshqa tur baliqlarni qo‘shib boqish ham 
yaxshi natija beradi. Buning uchun hovuzdagi ozuqa, ya’ni bioresurs- 
lar yaxshilab aniqlanadi, zoobentos, fitoplankton, makrofitlar miqdori 
aniqlab shu ozuqa manbalariga qarab qaysi turlarni bir-biriga qo'shib 
boqilishi yoki qo‘shimcha baliq qo‘yish tavsiya beriladi. Birga qo'shib 
boqishda baliq turlarini tanlashda iqlim sharoiti, hovuzning xususiyati, 
baliqlarning oziqlanish xarakteri va ularning ozuqa qiymati hisobga 
olinishi kerak. Bundan boshqa baliqlarning birga yashashga moslanish 
qobiliyati ham hisobga olinishi zarur.
Respublika hududida qo'sitimcha baliq o'tkazib boqishda asosan 
turli xildagi karplar, oq amur, oq va chipor do'ngpeshana tavsiya eti- 
ladi. Bunday usulda baliq boqish liar bir gcktar hovuz maydonidan 
qo'sitimcha ravishda 90—180 kg baliq olislt imkonini beradi. Karp sego- 
letkalari esa 40—50 g gacha bo'ladi, ikki yoshlilar esa 500 —750 g ga- 
cha bo'ladi. Karplarni uch yoshgacha qo'shib o'stirilganda ham yaxshi 
natijaga erishish mumkin. Agarda oq yoki chipor do'ngpesltana qo'shib 
ustirilsa, baliq mahsuldorligi 30—40% gacha oshadi.
Agarda suv havzasida mayda begona xashaki baliq ikki yoshli karp 
bilan birga ko'payib ketsa buning uchun sudakni qo'shimcha qo'shishga 
to'g'ri keladi. Masalan, ikki yashar karpning ozuqa raqobatini pasayti- 
rislt uchun sudakdan foydalansa bo'ladi. Sudakning kislorod rejinti (6,5 
mg/1) yaxshi bo'lgan hovuzga qo'yiladi. Qaysi vaqtda sudak qo'yish
167


mumkin. Agarda xashaki baliq soni liar bir gektar suvlikda 7—10 dan 
to 250 donagacha bo'lsa, bunday holatda sudak qo‘yish tavsiya etiladi. 
Agarda xashaki baliq soni gektariga 250—300 dona bo'lsa, 4000 dona 
karp segoletkasi bo‘lsa, bunday paytda 80 dan to 100 dona/gektariga 
sudak segoletkalari qo‘yiladi. Natijada raqobat obyektini yo‘qotish hiso- 
bida gektariga 20—30 kg qo'shimcha sudak mahsuloti olish mumkin.

Download 17,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   188




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish