O. Azizov va Sh. Rahmatullayevning sodda gap haqidagi qarashlari

Azizov ham mening fikrimga qo‘shilib, kelasi va hozirgi zamon fe’li bilan ifodalangan kesimgina shaxs ko‘rsatkichlari bo‘ladi deydi: иду, читаешь, получите. o‘zbek tilida ko‘plikda : ular keldi yoki ular keldilar kabi ishlatsa bo‘ladi, lekin rus tilida barcha fe’llar ot biulan moslashishi shart: он читает они читают.

• Azizov ham mening fikrimga qo‘shilib, kelasi va hozirgi zamon fe’li bilan ifodalangan kesimgina shaxs ko‘rsatkichlari bo‘ladi deydi: иду, читаешь, получите. o‘zbek tilida ko‘plikda : ular keldi yoki ular keldilar kabi ishlatsa bo‘ladi, lekin rus tilida barcha fe’llar ot biulan moslashishi shart: он читает они читают.

• Ajratilgan bo`lak bu bir nechta birlikning bir sintaktik vazifada kelishi. Rus tilida sifatdosh oboroti o`ziga taalluqli so`zlardan oldin kelsa vergul bian ajratilmaydi.
• Olimning izlanishlaridan shuni ko`rish mumkinki, rus tilida o`zbek tiliga nisbatan ajratilgan bo`laklar faol.
• Olimning fikrlaridan yanabi shundan iboratki, ot oborotli gaplar o`zbek tiliga rus tilidan qilingan tarjimalar orqali kirib kelgan. albatta bu noto`g`ri, o`zbek tili imkoniyatlariga bunchalik past baho berish yaramaydi.

Azizov ega vazifasida keluvchi olmosh va boshqa so‘z turkumlariga oid so‘zlarni sanab o‘tadi.

• Azizov ega vazifasida keluvchi olmosh va boshqa so‘z turkumlariga oid so‘zlarni sanab o‘tadi.
• Kesim. olimning yozishicha, o‘zbek tilida kesimsiz gap kamdam-kam uchraydi. rus tilida esa faqat egadan iborat bo‘lgan gaplar bor. aslida kesim bir sostavli va ikki sostavli gaplarga birdek xos, deydi olim.
• o`zbek va rus tillarida kesim:
• harakatni
• predmetning belgisi, xususiyati
• egasi yo`q gapda kesim harakat yoki belgini bildiradi.

va shu zaylda olim sekin ikkincha darajali bo‘laklar va undan keyin qo‘shma gapga o`tib ketadi.

• Ravish oborotli gaplar ikki tilda ancha faol, lekin o`zbek tilida rus tilidagi kabi vergul bilan ajratilmaydi.
• Punktuatsiya ajratilgan bo`lakning ajralmas qismi deb hisoblayman. Agar o`zingiz matn yozsangiz biroz qiyin ularni to`g`ri joylash, ammo matn o`qiyotganda kontekstdan oborotlarni ajratib olish qiyin emas.

qaddingiz va qadringiz baland bo‘lsin. e’tiboringiz uchun rahmat!