O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova maktabgacha ta`lim metodologiyasi

Tayanch so’zlar: faraz, tadqiqot farazi, farazlarning turlari, xulosa 
sifatidagi faraz, ishchi faraz. 
Farazning ilgari surilishi va ifodalanishi 

Siz bu bobda «faraz» tushunchasining nima ekanligi, farazlarning 
qanday turlari mavjudligi, ularning ahamiyati va roli nimadan iboratligini 
bilib olasiz, farazlarni ilgari surish, tekshirish va ifodalash qoidalari bilan 
tanishasiz. 
«Faraz» tushunchasi mazmuni 

---

71 
Biz muammoga duch kelishimiz hamon miyamiz uni hal qilish usullarini 
kurishga - farazlarni kashf qilishga kirishadi. 
Faraz (gipoteza) 
(qadimgi grek 
tilidan - asos, taxmin) — oldindan o’rganilgan faktlar, hodisalar, jarayonlarning 
muayyan majmuiga asoslangan, ularni izohlash uchun ilgari suriladigan va 
tasdiqlanishi yoki inkor etilishi lozim bo’ladigan nazariy taxmin. 
Tadqiqot farazi 
- bu bevosita kuzatilayotgan hodisa, o’rganilayotgan 
hodisaning tuzilishi yoki uning tarkibiy qismlari o’rtasidagi aloqalar xususiyati 
haqidagi ilmiy asoslangan taxmindir. Farazlar mavjud faktlar asosida ishlab 
chiqiladi. 
Xulosa sifatidagi faraz 
ob’ektiv voqelikda o’z ildizlariga ega bo’ladi, 
fikrning bevosita kuzatilayotgan hodisalardan ularning sababli izohlanishigacha 
bo’lgan harakati hisoblanadi. 
Farazning tabaqalashtiruvchi belgilari:
-
Farazning uni yaratish uchun asos bo’lgan va asoslanishi uchun yaratilgan 
faktlarga muvofiqligi tekshiriluvchanligi; 
-Imkoni boricha kengrok xodisalar doirasiga nisbatan nisbat berilishi 
mumkinligi; 
-nisbatan soddaligi; 
-mazmunida muammoni hal etish usullari va natijalari haqidagi taxminning 
mavjudligi; 
-mantiqan zid kelmasligi 
-natijaga yo’naltirilganligi