O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

B ra x m a n la r
Braxmanlar  alohida  m avqega  ega  edilar.  Hech  qaysi  qadim gi 
Sharq mamlakatida kohinlar  H indistondagi kabi imtiyozli m avqega ega 
emas  edi.  Kohinlar  har  qanday  majburiyatlar,  soliqlar,  tan jazo sida n  
o zod  qilingan  bo 'lib,  yerdagi  xudo  deb  e 'Ion  qilingan  edi.  Qadim gi 
tjin distonda diniy marosim lurga sehr kuchi berilib,  urf-odatni sirlarini 
egallagan kohinga bo ‘ysundirilgan  edi.
1-88.  O 'q itis h ,  Vedalarni  o ‘rganish,  o ‘zi  uchun  qurbonlik  keltirish 
va  boshqalar  uchun  q u rbonlikni,  xay r-eh so n n i  tarqatish  va  olishni4  u 
b rax m an lar u ch u n   belgiladi.
1-100.  D u nyoda  n im a  m avjud  b o ‘lsa,  b raxm anning  mulki;  tu g ‘ilish 
b o ‘yicha oliyligi  uchun  aynan  braxm an  barcha  huquqqa  ega.
II  —  135.  0 ‘n  y o sh li  b ra x m a n   v a y u z   y oshli  pogshoni  ota  va  o ‘g ‘il 
d eb  hisoblash  kerak  v a  u lard an  -  ota  braxm an.
130

---

IX  -   371.  B ra x m a n   -   o ‘lim  yoki  o 'l i m   b o 'lm a g a n   -   buyuk  iloh, 
buyuk  ilohga  teng  va  olov  v a 5  fo y d a la n ih n a g a n .
X - 81. A g a r  b rax m an  y u q o rid a  aytilgan  m a s h g ‘ulotlari  bilan  kun 
k o ‘ra  o lm asa,  u  k s h a triy n in g   d x arm alarid an   (foydalanish)  bilan  yasha- 
shi  m u m k in ,  chu n k i  kshatriy  uning  o rq asid an   bevosita  boradi.
K sh atriylar
1.89.  F uqarolarni  h im o y a   qilish,  (x ay r-eh so n )  tarqatish,  q u rb o n ­
lik  keltirish  (V edalarni)  o ‘rganish  va  d u n y o v iy   zavqlarga  ixlos  qil- 
maslikni  u6  kshatriy  uch u n   k o ‘rsatdi.
X-118.  Kshatriy  en g   m ajb u r  vaziy atlard a7  to 'rtin c h i  qismini 
olu vchi,  fuqarolarni  bor  kuchi  bilan  h im o y a   qiluvchi  g u n o h d an   ozod 
qilinadi.
X-  119.  U n in g  I  d x a r m a s i - g ' a l a b a ;   u  q o ‘rqib chekinm asligi  kerak; 
u  vayshilarni  qurol  bilan  him o y a  qilib,  q o n u n iy   soliq  toMashga  m ajb u r 
qilishi  m u m k in .
X-  120.  X a lq q a   (soliq)  sakkizdan  bir g ’allada,  soliq -  yig irm ad an  
bir  (lekin)  k arsh a p a n a 2 ;  shudralar  h a m d a   h u n arm an d lar 
va  badiiy 
h u n arm a n d c h ilik   b o ‘y ic h a   ustalar3  ish  bajaradilar.
V aysh ilar
I 
-   90.  M ol  boqish  h a m d a   (x ay r-eh so n )  tarqatish,  qurbonlik  kel­
tirish,  (V edalarni)  o 'r g a n is h .  savdo,  s u d x o ‘rlik  va  dehqonchilik  -   v a y ­
shilar  uchun.
X  -   98.  O ' z   d x arm a4 sin i  (bajarish  bilan)  tirikchilik  qila  o lm ag an  
vayshi  sh u d ra  tu rm u sh   tarzi  b o 'y ic h a   y ash ash i  m um kin,  lekin  (unga) 
ta q iq lan g an   ishlarni  (b u n d a n )  im k o n iy at  darajasida  hazar  qilib  bajar- 
maydi.