O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

1-masala.
1. 
Olingan suyuqlik seroz ekssudatdir. Uning yuqori zichligi, k o ‘p 
miqdorda oqsil bo'lishi, musbat Rivalt sinamasi, suyuqlik rangi va tiniqligi 
bundan dalolat beradi. Klinik belgilarining 
namoyon
bo‘lishi avjida seroz 
ekssudatda limfotsitlar miqdori 80-90 % ga yetadi.
2-masala.
1. 
Ekssudatning bunday hujayra tarkibi yallig‘lanishning immunologik 
tipiga xos.
3-masala.
1. 
Olingan suyuqlik transsudatdir. Zichlikning yuqori emasligi, oqsilning 
0,3 g/l kamligi, Rivalt salbiy sinamasi, suyuqlikning och’ Sariq rangi, tiniqligi,

---

hujayra elementlarining kam miqdori, ular ichida limfotsitlaraing ko‘pligi 
shundan dalolat beradi.
2. 
Qorin bo'shlig'ida yalligianishga xos bo'lmagan suyuqlikning to‘planishi 
darvoza venasi tizimida venoz qon dimlanish hodisasi (jigar sirrozi, yurak 
yetishmovchiligi va b.) bilan bog‘liq.
4-masala.
1. Yallig‘lanishni kuchaytiruvchi gormon - aldosteron yuborilgan quyonda 
yallig'lanish jarayoni kuchli namoyon bo'ladi. Bu gormon yallig'lanishni 
stimullaydi. Gidrokortizon esa yallig'lanishni tormozlaydi.
2. Gidrokortizon olgan quyonda septitsemiya rivojlanish ehtimoli ko'proq. 
Yallig'lanish rivojlanishining susaytirilishi, infeksiya lokalizatsiyasiga qaratilgan 
mahalliy himoya reaksiyalarini pasaytiradi. Organizmda mikrob tarqalishi uchun 
sharoit tug'iladi.
11-mashg‘uIot
1-masala.
1. Bu hayvonlarda pirogenalga reaksiya bir xil bo'lmaydi.
2. Glukokortikoidlar isitma reaksiyasining rivojlanishini leykotsitlar 
tomonidan pirogenlar ishlab chiqarilishini pasaytirish hisobiga tormozlaydi. 
Qalqonsimon bez gormonlari (tiroksin, uchodtironin) yuqori konsentratsiyada 
oksidlanuvchi fosforlanish va nafasni bir-biridan ajratish hisobiga issiqlik hosil 
bo'Iishini kuchaytiradi.
2-masala.
1. Chin isitma pirogenal yuborganda, shuningdek skipidar ta’sirida aseptik 
yallig'lanish rivojlanishida kuzatilishi mumkin. Ikki holatda ham pirogen 
moddalar ta’sirida termoregulatsiya markazining ishi qayta quriladi.
2. Dinitrofenol yuborilganda isitma emas, endogen qizib ketish rivojlanadi, 
chunki dinitrofenol - oksidlanish jarayonlarini keskin oshiruvchi va hujayrada 
nafas va fosforlanish jarayonlarini bir-biridan ajratuvchi modda hisoblanadi.
3-masala.
1. 
Gripp virusi chaqirgan infeksion yallig'lanish sharoitida ekzo - va endogen 
pirogenlaming hosil bo'lishi uchun sharoit yaratiladi. U esa keltirilgan misolda 
isitma reaksiyasi rivojlanishining bevosita sababi hisoblanadi.
4-masala.
A. ismli bemorda isitmaning 1-bosqichi, B. ismli bemorda isitmaning 2- 
bosqichi mavjud.
5-masala.
1. Harorat egri chizig'i gektik isitma deyiladi.
2. U o'pka silining og'ir shakllarida septik holatlarida kuzatiladi.
12-mashg‘ulot
1-masala.
1. Asosan hujayra immun reaksiyalari rivojlanishi pasaytirilgan bo'ladi.
2. Tajriba (eskperiment)da ayrisimon bez olib tashlanganda past bo'ylilik,

---

tuklaming tushishi, infeksion qo‘zg*atuvchilarga nisbatan qarshilikning 
boim asligi bilan tavsiflanuvchi vasting-sindrom yuzaga keladi. Qonda 
limfotsitlar soni keskin kamayadi.
3. 
Xuddi shunday odamda ayrisimon bez gipoplaziyasi bilan bogiiq birlamchi 
immuntanqislik sindromi Di Djordj sindromi deyiladi. U erta bolalik davrida paydo 
boiadi, hujayra tipli immunologik reaksiyalaming boimasligi, infeksiyaga 
nisbatan past rezistentlik bilan tavsiflanadi. Bolalar ilk bolalik yoshida oiadilar.
2-masala.
1. Ha, mumkin. Bolada gipo - va disimmunoglobulinemiya shaklidagi immun 
yetishmovchiligi mavjud. IgA bo‘Imasligi nafas yoilari va oshqozon-ichak trakti 
shilliq qavatlarining mikroorganizmlardan himoya qilinmasligiga olib keladi.
2. Limfotsitlaming fitogemagglutinin va tuberkulinga musbat reaksiyasi 
hujayra immun reaksiyalarining saqlanishidan dalolat beradi.