O ‘ zbek tili



Download 2,85 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/163
Sana31.12.2021
Hajmi2,85 Mb.
#222240
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   163
Bog'liq
ozbek tili 10

-don – qo‘shimcha)
Asos
Qo‘shimchalar
So‘zning asosiy ma’nosini 
ifodalab, mustaqil qo‘llana 
oladigan qismi: 
bino, soz, bil, ol, tin
Mustaqil qo‘llana olmaydigan, asosga 
qo‘shilib, unga yangi yoki qo‘shimcha 
ma’no yuklaydigan va so‘zlarni bog‘lashga 
xizmat qiladigan qismi: 
-chi, -lik, -a, -gi
 1-mashq. Gaplarni o‘qing. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarni аsos va 
qo‘shimchalarga ajratib yozing.
Namuna: mehribon – mehr + i + bon
1. Farzand o‘z ota-onasiga mehribon bo‘lishi kerak. 2. Dilshodning dadasi deh-
qonchilik bilan shug‘ullanadi. 3. Maktabimizda o‘tkaziladigan hasharga yordam-
chilar keldi. 4. Bobomning bog‘ida pishgan olmalar suvli va shirin. 5. Bugun sinf-
doshlarim bilan birga imtihonga tayyorlandik. 6. Umida gullarni parvarishlaydi.
   4-topshiriq. Chap ustunda berilgan maqollarning davomini o‘ng ustundan 
topib o‘qing va mazmunini izohlang.
Oilada hamjihatlik bo‘lmasa, 
Sharaf tojini izlama, 
Ota dong‘i bilan o‘g‘il o‘tadi, 
Aqlli kishisi bo‘lmagan uy
quyoshsiz osmonga o‘xshaydi.
ona dong‘i bilan – qiz
ona rizoligini izla
uni baxt tark etadi
 2-mashq. Berilgan so‘zlarga mos qo‘shimchalar qo‘shib yozing va ular 
ishtirokida gaplar tuzing.
Bil - bilim - bilimdon - bilimli. Bilimli o‘quchilar maktabimizning faxri sanaladi. 
Bil ..., etik ..., g‘am ..., ish ..., gul ..., osh ..., sinf ..., do‘st…
Foydalanish uchun qo‘shimchalar: -im, -don, -do‘z, -xo‘r, -chan, -li, -paz, -dosh, -ona.
14


O‘zbek tili 10-sinf
 3-mashq. Gaplarni o‘qing. So‘zlardagi asos va qo‘shimchalarni aniqlang.
1. Bizning qarindoshlarimiz O‘zbekistonda yashaydilar. 2. Soy bo‘yiga otlar suv 
ichgani kelishdi. 3. Munira mehmonxonaga yugurib kirdi. 4. Sayohatchilar shahar-
dan chiqib ketishdi. 5. O‘quvchilar darsdan so‘ng uylariga ketishdi. 6. Sinfxonalar 
toza, yorug‘ va shinam edi. 7. Sinfxona devorlarida buyuk allomalarimizning rasm-
lari osilgan. 8. Uning gaplari Akmalning qulog‘iga kirmas edi.
 Uyga vazifa. 
2-topshiriqdagi matndan yasama so‘zlarni toping va ular ishtirokida gaplar tuzing.
Namuna: O‘zbekiston – O‘zbek+iston. O‘zbekiston – jannatmakon o‘lka.

Download 2,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   163




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish