O ‘ zbek tili

 7-topshiriq. Matnni o‘qing, mazmunini so‘zlab bering.
43

---

Asta varaqlayman, pichirlab, ichimda o‘qiyman.
– Ota, necha pul? – so‘rayman kitobni yopib.
– Yur-e, yomon kitob, bo‘lmaydi, olma! Oshiq-ma’shuqdan boshqa gap yo‘q 
ichida, – qistaydi meni turtkilab Turg‘un.
– Omisan-da, ma’nosini tushunmaysan. Muqimiy ajoyib shoir. Opam aytgan, 
topib kel, shu kitobni degan, – jahlim chiqib tushuntiraman Turg‘unga.
Chol ko‘zlarini qisib, kulib qo‘yadi:
– Yaxshi. Ma’nolik narsa. Muqimiyni ko‘rganman. Xushfe’l, dono odam edi 
marhum. Muqimiy kattakon shoir. Qo‘qonda turadi u kishi. Bu – shoirning yurak 
parchasi! Bolam, narxi ikki tanga... 
«Karom  opam  o‘zi  ham  menga  ikki 
tanga bergan edi, bilar ekan narxini» dey-
man  o‘z-o‘zimga  va  tangalarni  avaylab, 
belbog‘dan yechib olaman-da, tavoze bilan 
cholga uzataman.
Kitobni  qo‘ltig‘imga  tiqaman.  Bozor-
dan chiqqandan so‘ng, jar yoqasida birpas 
o‘tirib, suv ichamiz. Yo‘l-yo‘lakay qovur-
ma baliq, go‘shtkuydi, kaboblar har qadam-
da.  Ularning  burqiragan  hidi  juda  yaxshi. 
Ammo chaqa qani? 
Hadraga yetib olgandan keyin, qadamni 
sekinlashtiramiz.  Muqimiyni  asta,  bir-bir 
varaqlab, ichimda o‘qiy boshlayman.
–  Ey,  o‘qisang,  eshittirib  o‘qi-ya, 
bo‘lmasa  qadamingni  tezlat,  –  deydi 
Turg‘un o‘qrayib.
Men kitobdan ko‘zimni uzmasdan kulaman. Sekin o‘qiy boshlayman:
Surma qo‘ymay muncha ham jono qarodur ko‘zlaring,
Har biri jon qasdiga boqqan balodir ko‘zlaring.
Qumri sarvi qaddu, bulbul gul yuzingning volasi,
Men Muqimiyga hamisha muddaodir ko‘zlaring.
– Xo‘sh, ma’nosini tushundingmi, o‘rtoq? Bu bayt qo‘shiqdek totli, ma’nodor 
narsa.
44

---

O‘zbek tili 10-sinf