Nyutonning birinchi qonuni inersiya qonuni

NYUTONNING BIRINCHI QONUNI –

INERSIYA QONUNI

Tayyorladi: Shukurova Zarifa

Termiz shahridagi 8-maktabning

fizika fani o’qituvchisi

Qadimiy yunon olimi Arximed

birinchi bo’lib mexanik hodisalarni

tahlil qilish uchun matematikani

qo’lladi.

U richagning ishlash tamoyilini ,

jismlarning suzish shartlarini

matematik hisob- kitoblar orqali

ta’riflab berdi

Galileo Galiley (1564-1642)

• Galileo Galiley (1564-1642)

Jismlarning erkin tushishi to’g’ri

chiziqli tekis o’zgaruvchan

harakatga yaqqol misol bo’ladi.

Jismlarning bunday harakatini

Italyan olimi Galileo Galiley

XVI asr oxirida o’rgangan.

Isaak Nyuton

Dinamikaning asosiy qonunlari

uchta bo’lib, ular harakat qonunlari

deyiladi. Ingliz olimi Nyuton kashf

qilgan harakat qonunlari 1687-yilda

e’lon qilingan. Bu qonunlar uning

sharafiga Nyuton qonunlari deb

ataladi. Bu qonunlar insoniyatning

ko’p asrlik tajribasi natijasini

umumlashtirsh yo’li bilan vujudga

kelgan.

• Isaak Nyuton

1643-1727

Fizik kattalik nomi	Belgisi
1. Jismning chiziqli tezligi	a. a
2.Tezlanish	b. ν
3.Aylanish davri	c. 
4.Burchakli tezlik	d. υ
5.Burilish burchagi	e. T
6.Aylanishlar chastotasi	f. ω

“Sherigini top” metodi Aylanma tekis harakat

“Sherigini top” metodi Aylanma tekis harakat

Fizik kattalik nomi	Formulasi
1. Jismning chiziqli tezligi	a.
2. Tezlanish	b.
3. Aylanish davri	c.
4. Burchakli tezlik	d.
5. Burilish burchagi	e.
6. Aylanishlar chastotasi	f.

“Sherigini top” metodi Aylanma tekis harakat

Fizik kattalik nomi	birligi
1. Jismning chiziqli tezligi	a.
2.Tezlanish	b. m/s
3. Aylanish davri	c. rad/s
4. Burchakli tezlik	d. 1/s
5. Burilish burchagi	e. S
6. Aylanishlar chastotasi	f. radian

Inersiya tufayli jismning tezligini to’satdan oshirib yoki kamaytirib bo’lmaydi.

Diqqat, ixtiyot bo’ling. Transport yaqinlashmoqda!

?

Sportning ko’plab ko’rinishlarida INERSIYA

D) a va b javob to’g’ri

B) massasiga

• Jismning yerga

tortilish kuchi ga

С) kuchga

• Jismning inertligi qanday kattalikka bog’liq?

test savollari

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!