Nurlanish usuli bilan issiqlik almashinuvi Abdullayev Xurshidbek

Nur energiyasini tashuvchi zarra sifatida foton qabul qilingan. Foton (yunon rhos(rhotos) – yorug’lik) harakatlanayotgan vaqtda ma’lum massaga ega, tinch holatda uning massasi nolga teng bo’ladi.

Nurlar orasida ko’zga ko’rinadigan (=0,40,8mkm) va infraqizil (=0,8800 mkm) nurlar ko’p miqdorda issiqlik energiyasini eltganligi sababli ular issiqlik nurlari deyiladi.

Ko’pchilik qattiq va suyuq jismlar 0 dan  gacha oraliqda bo’lgan barcha to’lqin uzunligidagi energiyani chiqaradi, ya’ni bu jismlarning nurlanish spektrlari yaxlit (tutash) bo’ladi. Baozi jismlar uzlukli spektrli, ya’ni faqat muayyan to’lqin uzunliklar oraliьida energiya nurlantiradi. Ularga qizdirilgan gazlar va bug’lar kiradi.

Ko’pchilik qattiq va suyuq jismlar 0 dan  gacha oraliqda bo’lgan barcha to’lqin uzunligidagi energiyani chiqaradi, ya’ni bu jismlarning nurlanish spektrlari yaxlit (tutash) bo’ladi. Baozi jismlar uzlukli spektrli, ya’ni faqat muayyan to’lqin uzunliklar oraliьida energiya nurlantiradi. Ularga qizdirilgan gazlar va bug’lar kiradi.

Nur chiqarayotgan jismning faqat temperaturasi va optik xossalari bilan aniqlanadigan nurlanish issiqlik nurlanishi deyiladi.

Jismga yutilgan issiqlik nurlari atom va molekulalarning tartibsiz issiqlik harakat energiyasiga aylanadi va jismning temperaturasini oshiradi.

Spektralp yutish xususiyati tushayotgan nurlanishning to’lqin uzunligiga bog’liq bo’lmagan jismlar kul rang jismlar deyiladi. Barcha real jismlar uchun A, R va D koeffisientlar doimo birdan kichik bo’ladi.

Spektralp yutish xususiyati tushayotgan nurlanishning to’lqin uzunligiga bog’liq bo’lmagan jismlar kul rang jismlar deyiladi. Barcha real jismlar uchun A, R va D koeffisientlar doimo birdan kichik bo’ladi.

Amalda, real jismlarni kul rang jismlar deb qabul qilish mumkin. SHuni nazarda tutish lozimki, issiqlik nurlarini qaytarish va yutishda sirtning rangi emas, balki sirtning holati katta ahamiyatga ega. Masalan, oq sirt faqat yoruьlik nurlarini yaxshi qaytaradi, ko’rinmas issiqlik nurlarini esa, qora sirtga o’xshab yaxshi yutadi.