Nuqtaning tezligi koor-dinataning vaqt bo‘yicha o‘zgari-shini aniq

Kondensatorlarni ketma-ket ulash

Ketma ket ulash 17.18-rasmda ko`rsatilgan. bunda barcha kondensatorlardagi zaryad miqdori bir xil va kondensatorlar batareyasining zaryadiga teng, kondensatorlar uchlaridagi potensiallar ayirmasi esa turlicha bo`ladi,

₁ - ₂= ₁ + ₂ + ₃ + . . . + _n = q/C₁ + q/C₂ + . . . + q/C_n
₁ - ₂ = q( 1/C₁ + 1/C₂ + . . . + 1/C_n ) = q/C
Demak, 1/C = 1/C₁ + 1/C₂ + . . . + 1/C_n yoki

(17.40)

Natijaviy sig’im batareyaga ulangan eng kichik sig’imdan ham kichik bo`ladi.

Masalan: C₁ = C₂ = . . . = C_n = C₀ bo`lsa, S = S<sub>0</sub>/n bo`ladi.

Agar 17.18-rasmdagidek parallel ulangan kondensatorlar batareyasi bir xil n ta kondensatorlardan iborat bo`lsa va ularni  potensiallar farqigacha zaryadlab so`ngra zaryadlangan holda ketma-ket ulasak, batareya klemalarida n potensiallar farqi hosil bo`ladi. Shunday printspida yuqori kuchlanishli impulg’li generatorlar quriladi.

Bu generatorlar yordamida bir necha megavolg’t potensiallar farqini hosil qilish mumkin. Impulg’sli generatorlar elektrotexnikada keng qo`llaniladi

18-bilet

1. Galiley almashtirishlari

Bular Galileyning koordinatalarni almashtirish ifodalari yoki klassik mexanikaning koordinatalarni almashtirish formulalari deb ataladi.

(5.2) – ifodalardan t bo’yicha hosila olamiz:

; ;

; ; .

yoki vektor ko’rinishda:

(5.3)

Bu ifoda klassik mexanikada tezliklarni qo’shish formulasi deb ataladi.

Bir sanoq tizimidan ikkinchi sanoq tizimiga o’tishda koordinatalarni almashtirish (5.1) – ifoda bilan, tezliklarni almashtirish esa (5.3) – ifoda bilan amalga oshiriladi.

(5.3) – ifodadan t vaqt bo’yicha hosila olsak:

; , (5.4)

ga ega bo’lamiz. Barcha sanoq tizimlarida tezlanish bir-xil bo’lib, bir inersial sanoq tizimidan ikkinchi sanoq tizimiga o’tish invariant bo’ladi.