Nuqta va qattiq jismlarning aylanma va tugallanma harakatini o'rganish reja


HARAKAT KOORDINATALAR USULIDA BERILGANDA NUQTANING TEZLANISHI



Download 0,73 Mb.
bet5/13
Sana21.06.2022
Hajmi0,73 Mb.
#688649
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
NUQTA VA QATTIQ JISMLARNING AYLANMA VA TUGALLANMA HARAKATINI O\'RGANISH

HARAKAT KOORDINATALAR USULIDA BERILGANDA NUQTANING TEZLANISHI.

Nuqtaning harakati




ko’rinishdagi tenglamalar bilan berilgan bo’lsin. М nuqtaning radius-vektori

ko’rinishda bo’lsin.
Nuqtaning tezlanishi radius-vektordan vaqt bo’yicha olingan ikkinchi tartibli hosilaga teng, va vektorlar o’zgarmas bo’lganligidan (6 – rasm)


tezlanish vektorining koordinata o’qlaridagi proeksiyalari quyidagi ko’rinishda yoziladi.

- tezlanishning х,у,z o’qlaridagi proeksiyalari. Tezlanishni aniqlovchi ikki formulani o’zaro solishtirib quyidagini hosil qilamiz.

(18)

Demak, tezlanish vektorining biror qo’zg’almas Dekart koordinatalar o’qidagi proeksiyasi, nuqtaning mos koordinatalaridan vaqt bo’yicha olingan ikkinchi hosilasiga yoki tezlik vektorining mos koordinata o’qlaridagi proeksiyasidan vaqt bo’yicha olingan birinchi hosilasiga teng bo’ladi.


Nuqta tezlanishining moduli va yo’nalishi quyidagi formulalardan topiladi.
(19)
(20)
bu yerda - tezlanish vektorining koordinata o’qlari bilan tashkil qilgan burchaklari.

Harakat tabiiy usulda berilganda nuqtaning tezligi .

Nuqtaning harakati s=f(t) ko’rinishda ya‘ni tabiiy usulda berilganda uning tezligi va tezlanishini aniqlaymiz.
Biz shu paytgacha nuqtani tezlik, tezlanish vektorlarining modullarini qo’zg’almas Охyz koordinata sistemasi o’qlaridagi proeksiyalari orqali aniqlagan edik. Harakat tabbiy usulda berilganda nuqtaning tezlik va tezlanish vektorlarining modullarini qo’zg’almas Охyz koordinata sistemasiga emas, balki nuqta bilan birgalikda harakatlanuvchi koordinata sistemasi o’qlaridagi proeksiyalari orqali aniqlanadi. o’q nuqtaning traektoriyasiga urinma qilib yo’naltiriladi. o’q o’qqa perpendikulyar traektoriyaning botiq tomoniga qarab yo’naltiriladi. Bu o’qqa bosh normal o’qi deyiladi. Ikkala o’qqa perpendikulyar qilib o’qi yo’naltiriladi. Bu o’qqa binormal o’qi deyiladi (7-rasm).
Nuqtaning tezlik vektori traektoriyaga urinma bo’ylab yo’nalgan. Uning o’qdagi proeksiyasi = yoki =- bo’lishi mumkin. Bundan keyin ni bilan belgilaymiz.

ning qiymatini aniqlashga o’tamiz. Nuqta vaqtning t paytida trayektoriyaning M nuqtasida, vaqtdan keyin M1 nuqtasiga kelsin. vaqt oralig’ida nuqta egri chiziqli trektoriya bo’ylab ga ko’chadi (2-rasm). - nuqta koordinatasi orttirmasi. Nuqtaning o’rtacha tezligi formula yordamida aniqlanadi
Nuqtaning berilgan ondagi tezligi o’rtacha tezlikdan ni nolga intiltirib olingan limitga teng

yoki (21)
Nuqtaning tezligi masofadan (egri chiziqli koordinatadan) vaqt bo’yicha olingan birinchi hosilaga teng.


Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish