|
Organik kimyo fani
1. Оrgаnik kimyoning prеdmеti vа vаzifаlаri, vujudgа kеlish tаriхi. А. M.
Butlеrоvning kimyoviy tuzilish nаzаriyasi. Оrgаnik birikmаlаr mоlеkulаlаrini
tаsvirlаsh usullаri, mоlеkulyar, struktura vа elеktrоn fоrmulаlаr. Uglеrоd skeleti
tiplаri – аtsiklik, siklik vа gеtеrоtsiklik birikmаlаr.
2. Izоmеriya vа gоmоlоgiya. Izomerlarning turlari. Оrgаnik birikmаlаrning
asosiy sinflаri vа funksiоnаl guruhlаri. Uglerod birikmalarda kimyoviy
bog‘larning hosil bo‘lishi. Lyuisning elektron formulalari, organik birikmalardagi
kimyoviy bog‗larning turlari
3. Alkanlar. Gomologik qatori, izomeriyasi, olinish usullari: (Sabate-Sanderan
reaksiyalari, Fisher-Tropsh, Kolbe, Vyurs) reaksiyalari
4. Alkanlarning kimyoviy xossalari (alkanlarning erkin radikallar bilan
reaksiyalari, nitrolash, oksidlash)
5. Siklopalkanlar, olinish usullari: Lebedev, Reppe, Frend yoki Gustavson,
Konner, Uilson, Vislitsenus va Perkin usullari
6. Sikloalkanlarning kimyoviy usullari va ayrim vakillarining ishlatilishi
7. Alkenlarning gomologik qatori, izomeriyasi, qo‗shbog‗ hosil bo‗lishi
usullari – alkanlarning degidrogenizatsiyasi, uchbog‗ning qisman gidrogenlanishi,
degidrogalogenlash. Alkenlarning kimyoviy xossalari: birikish, polimerlanish,
oksidlanish, ozonlanish, alkillash, izomerlanish reaksiyalari
8. Dienlar. 1,3-dienlar va ularni olish usullari – degidrogenlash,
degidrogalogenlash, degidratatsiya reaksiyalari, kimyoviy xossalari: birikish
reaksiyalari, diyen sintezi,
9. Alkinlar. Alkinlarning olinish usullari va kimyoviy xossalari.
Atsetilenidlarning hosil bo‘lishi.
10. Uglevodorodlarning galogenli hosilalari (galoidalkillar). To‘yingan
uglerod atomida nukleofil o‘rin olish va eliminlanish reaksiyalari
11. Aromatik uglevodorodlar (arenlar). Benzol va uning tuzilishi. Kekule
formulasi. Benzolning molekulyar orbitallari. Aromatik uglevodorodlarning
olinish usullari
12. Benzolning kimyoviy xossalari. Elektrofil o‗rin olish reaksiyalari –
mexanizmi haqida umumiy tasavvur, π va σ-komplekslar. Alkilbenzollar va
ularning olinishi usullari (benzolni alkillash, xlormetillash, atsillash, Vyurs-Fittig
reaksiyasi).
13. Bir atomli spirtlar, ularning izomeriyasi, olinishi, kimyoviy xossalari.
Spirtlarning nukleofil xossalari. Spirtlarning oksidlanishi.
186
14. Ikki atomli spirtlar, olinishi, Kimyoviy xossalari, oksidlanishi, pinakon
qayta guruhlanishi.
15. Ko‗p atomli spirtlar. To‘yinmagan spirtlar. Olinishi, kimyoviy xossalari
16. Fenollar (gidroksiarenlar), va ularning klassifikatsiyasi, olinishi,
fenollarning gidrosil guruh hisobidan reaksiyalari
17. Fenollarning elektrofil reagentlar bilan ta‘siri: galogenlash, nitrolash,
sulfolash, atsilxloridlar yoki karbon kislotalarning angidridlari.
18. Aldegid va ketonlarning klassifikatsiyasi, karbonil gruppaning elektron
tuzilishi, uning qutblanishi. Aldegid va ketonlarning olinishi
19. Oksobirikmalarning kimyoviy xossalari. Aldegid va ketonlarning karbonil
gruppasiga nukleofil reagentlarning birikishi, keto-yenol tautomeriyasi va
oksobirikmalarning u bilan bog‗liq bo‗lgan xossalari – aldol-kroton
kondensatsiyasi,
uning
kislotali
va
asosli
katalizdagi
mexanizmi.
Oksobirikmalarning oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari.
20. Alifatik monokarbon kislotalar, ularning klassifikatsiyasi, Olinish usullari.
21. Karboksil gruppasining tuzilishi. Vodorod va karboksil guruhining
almashinishi bilan boradigan reaksiyalari. Galogen angidridlar va kislota
angidridlari, xossalari
22. Alifatik dikarbon kislotalar, ularning olish usullari va kimvoyiy xossalari.
23. Aromatik dikarbon kislotalar. Ftal kislota uning olinishi, kimyoviy
xossalari
24. To‘yinmagan bir asosli karbon kislotalar: akril va metakril kislotalar
sintezi
25. Alifatik aminlar, aminlarning asos va kislota xossalari, aminlarning
oksidlanishi va galogenlanishi.
26. Aromatik aminlar, ularning olinishi. Aromatik aminlarning benzol
halqasida elektrofil o‗rin olish reaksiyalari. Aromatik aminlarning amino guruh
ishtirokidagi reaksiyalari
27. Aromatik nitrobirikmalar, olinishi. Kimyoviy xossalari
28. Gidroksikislotalarning kimyoviy xossalari. Degidratatsiya reaksiyasi, va
uning karboksil va gidroksil gruppalarning o‗zaro joylashishiga qarab o‗tishi.
29. Aromatik gidroksikislotalar – fenolyatlarni karbonizatsiya qilish orqali
olish, oddiy va murakkab efirlarni olish.
30. Karbon kislotalarning murakkab efirlari, laktonlar, murakkab efirlarning
nukleofil o‘rin olish reaksiyalari, sovunlanish, qayta eterifikatsiya reaksiyasi,
atsiloin kondensatsiyasi.
31. Karbon kislotalarining amidlari, imidlar va laktamlar, olinish usullari,
kimyoviy xossalari
32. Aldegido - va ketonokislotalar. α,β, γ- aldegido- hamda ketonokislotalar.
Glioksil, pirouzum, asetosirka (yoki β- ketomoy) kislota olinishi va xossalari.
Keto-enol tautomeriya.
33. Aminokislotalarning klassifikatsiyasi va nomenklaturasi. Tabiiy α-
aminokislotalar strukutraviy tiplari, stereoximiyasi va konfiguratsion qatorlari. α-
Aminokislotalarni sintez qilish usullari. 34. Aminokislotalarning kimyoviy
187
xossalari. Peptidlar, polipeptidlar va oqsillar. Peptid sintezi haqida tushuncha.
Peptidlar va oqsillardagi aminokislota tarkibi va aminokislota ketma-ketligi, va
ularni aniqlash yo‗llari.
35. Oqsillarning birlamchi ikkilamchi, uchlamchi va to‗rtlamchi strukturalari.
Oqsillar va peptidlarning tuzilishini aniqlashning umumiy prinsiplari.
36. Monosaxaridlar va polisaxaridlar. Monosaxaridlarning klassifikatsiyasi,
nomenklaturasi, stereoximiyasi va izomeriyasi. Aldozalar va ketozalar. Fisherning
proeksiyalarida aldozalar va ketozalarning stereoximiyasi. Aldogeksozalarning
siklik yarim atsetal shakllari – glyukopiranozalar va glyukofuranozalar, α va β
anomerlar.
37.
Monosaxaridlarning
olinishi,
monosaxaridlarning
reaksiyalari,
monosaxaridlarning yod kislotasi bilan to‗liq oksidlanishi.
38. Disaxaridlar, saxaroza, saxarozaning U.Xeuors bo‗yicha tuzilish
formulasi
39. Maltoza (solod shakari) va laktoza (sut shakari), sellobiozalar haqida
ma‘lumot
40. Polisaxaridlar, klassifikatsiyasi va tuzilishi, kraxmal va selluloza,
sellulozaning nitrat efirlari
41. Besh a‘zoli bitta geteroatom tutgan geterotsikllar. Geteroatomning
kimyoviy tabiatiga bog‗liq bo‗lgan aromatik xossalari va o‗ziga xos xususiyatlari.
Elektrofil o‗rin olish reaksiyalari.
42. Besh a‘zoli ikkita geteroatom tutgan geterotsikllar. Ularning kimyoviy
xossalari, muhim vakillari
43. Olti a‘zoli bitta geteroatom tutgan geterotsikllar
44. O`zbekistonning kimyogar olimlari va ularning organik kimyoni
rivojlantirishga qo`shgan hissalari.
Do'stlaringiz bilan baham: |
