Нукус 2015 Қорақалпоғистон республикаси халқ таълими вазирлиги к. Убайдуллаев номидаги Республика педагог

Ўзидан нафратланиш
Фойдасизлик, айбдорлик ва ўзидан нафратланиш ҳиссиёти. Ўзи-
ни оғир юк деб билади: “менсиз яхшироқ бўлар эди”.
Касалликлардан тез-тез шикоят қилиб турилиши
Кўпроқ қорин оғриши, бош оғриғи, доимий чарчоқ ва уйқуси-
рашлар сезилади

---

Нукус 2015
__
39
Қасос олиш ҳисси
Ўз жонига қасд қилиш харакатлари хафа қилганлардан қасос 
олиш ҳисси билан тўла бўлади - “Мендан кўришади ҳали”, “бун-
дай яшаш жонига теккан” ва х.к. Унда қандай қилиб бўлса ҳам 
мақсадга эришишда қандайдир ўжарлик пайдо бўлади.
Булардан ташқари ўзининг ташқи кўринишига ўта лоқайдлик, доим 
атрофида бўладиган инсонлар даврасида зерикиш, қизиқишни йўқо-
тиш, диққатнинг сустлашиши натижасида иш сифатининг пасайиши 
каби ҳолатлар кузатилади.

---

__
Таълим муассасаларида суициднинг психопрофилактик чора-тадбирларини ташкил этиш
40
Ў
з жонига қасд қилишга олиб келадиган сабаблар психологик харак-
терга эга. Шу туфайли унинг олдини олиш борасидаги ишлар, ав-
валамбор, психологик саломатликни мустаҳкамлашга бориб тақалади.
Психологик инқироз ҳолатидаги инсонга яқинлари ва катталар томо-
нидан ўз вақтида кўрсатилган психологик ёрдам унинг ижобий ҳолатга 
тушиш имкониятини 90 фоиз оширади, воқеликка муносабатини ижо-
бийлаштириб, оптимизм (некбинлик), ҳаётбахш омиллар устунлигини 
беради. Агарда ўспиринда ўз жонига қасд қилишга мойиллик сезсангиз 
қуйидаги маслаҳатлар вазиятни ўзгартиришга ёрдам беради.
Уни диққат билан тингланг. 
Калбимиз азият чекаётганда ҳар бири-
мизга бизни эшитишга тайёр одам керак. Барча имкониятингизни ишга 
солиб, сўзлар ортида яшириниб ётган муаммони аниқлашга уриниб 
кўринг. Ўзини кераксиз, ортиқча ҳис этаётган одам учун биров унга 
далда бўлиши ва тушунишга ҳаракат қилиши уни сақлаб қолишда 
катта руҳлантирувчи куч бўла олади. Айнан, далда бериш орқали 
ёлгизланиб қолган қалбига йўл топа оласиз