Nukus-2013 mavzu. KİRİSh. HayoTİy faoliYat xavfsiZLİGİNİng asosiy nuchalari. Fanning predmeti, obekti, maqsadi va mazmuni. Reja

JAROHATLANGANDA BİRİNChİ YoRDAM KURSATİSh

Jarohatlanganda 1 yordam kwrsatish asosan qon oqishini vaqtincha twxtatish ( bog`lam, jgut) va infeksiya tuhshishining oldini olish tashkil etadi.

Jarohatga bog`lam qwyishdan oldin gavdaninig shu qismidagi kiyim yoki poyafzalni ehtiyotlik bilan echish lozim.
Vaqtinchalik qon tuxtatishdan swng transport immobilizatsiyasi tegishli qoidalar asosoda bajarilishi va bemor davolash muassasalariga yotqiziladi.
Shifokor kelguncha beriladigan yordamni tibbiyot xamshirasi jarohat yuz bergna joyda tug`ri kwrsata bilishi kerak. Keyin bemorga qoqsholga qarshi zardob yuborish, uni ixtisoslashgan davolash muassasiga jwnatish kerak.
Jarohat yuzasini tozalash va birlamchi chok solish.
Muolajaning bu turini kichikroq yuza jarohatlari bolgan bemorlarda yoki atroflari tekis, ifloslanmagan va ichkarida joylashgan twqimalar hamda anchagina shikastlangan kesilgan jarohatlarda bajariladi . Jarohat atrofi soch yoki jundan tozalanadi, teri spirt bilan artiladi a yod eritmasi surtiladi.
Jarohatga birlamchi xirurgik ishlov berish
bunda jarohat chekkalari, devorlari va tubini sog`lom twqimalarigacha kesish, uni aseptic jarohatga aylantirish prinsipi yotadi. Jarohat og`riqsizlantiriladi, tozallanadi, qon oqishi uzil- kesil tuxtatiladi. İchki tomondan ketgut chok solish va terini ipak bilan choklash yordamida jarohat chekkalari bir – biriga yaqinlatiriladi. Jarohat chekkalariga antibiotiklar quyiladi.
yuz, til, qwl panjasi jarohatlanganda, ya`ni qon taminoti yahshi bwlgan sohalarda jarohat chekkalari minimal darajada kesilib, choklar solinadi va zarurat bwlganda immobilizatsiya qilinadi. Jarohatni birlamchi xirurgik tozalashdan swng normal bitayotgan choklar 7-8 kunida olinadi.


YuRAKNİ SUN`İY MASSAJ QİLİSh

Yurak tuxtaganda wtkaziladigan reanimatsion tadbirlar yurakni tashqi massaj qilish va sun`iy nafas oldirish bwlib, bular bir vaqtda bajariladi.Yurakni tashqi uqalash yo`lida tush suyagining pastki №1|3 qismi kaft bilan faol bosiladi. .Bunda yurak tush suyagi va umurtqa pog`onasi oralig`ida qisiladi va ma`lum miqdordagi yurakdagi qon tomirga haydaladi. Bunday xarakat minutiga 50-70 marta takrorlanadi va muolaja tekis katta joyda bemorni chalqancha yotqizilgan holatda wtkaziladi. Yurakni tashqi massaj qilish qwyidagicha ijobiy belgilari bilan aniqlanadi:

1.uyqu arteriyasida tomir urushining paydo bwlishi.
Kuz qorachiqlarining torayishi.

2. 
   yuz terisi, tirnoqlar va lablarning qizarishi
   
3. 
   mustaqil nafas xarakatlarining paydo bwlishi
   
4. 
   mushaklar tonusining paudo bwlishi.
   

Yurakni bilvosita massaj ( yopiq) qilish.
Bu usulning mihiyati shundaki, yurakning tush suyagi bilan umurtqa pog`onasi wrtasida qisilish natijasida katta va kichik qon aylanish doirasining yirik tomirlariga qon haydaladi va shu tariqa qon aylanish va hayotiy muhim a`zolar funksiyasi sun`iy ravishda quvvatlanib turiladi.Bemor qattiq uringa chalqancha yotqiziladi , bir qul kafti tush suyagining pastki 1\3 qismiga , ikkinchi kaft birinchisining ustiga qwyiladi, qwllar tirsak bwg`imlarida yozilgan bwlishi kerak, sungra yordam kursatayotgan odamtushni turtkisimon bosib uni umurtqa pog`onasi yo`nalishi bwyicha 3-5 sm.ga siljitishga,shu vaziyatda taxminan 1,2 sk.kutib turishga sungra qwllarni tushdan olmasdan turib, ularni tez bushatishga xarakat qiladi
.