Nuklein kislotalar tuzilishi va funksiyalari

Oldinroq ta’kidlab o‘tilganidek, ammoniy fosfatlari asosida NP-o‘g‘itlari olinadi, ulardagi N:P2O5 nisbati 1:2,5 dan 1:4 gacha o‘zgaradi. Mahsulot donachalaridagi azot miqdori yuqori bo‘lgan o‘g‘itlar olish maqsadida ammoniy fosfatlariga azot tutgan komponentlar, masalan ammoniy nitrat yoki karbamid qo‘shiladi.

Nitroammofoska va karboammofoska ishlab chiqarish

Mahsulot turlari va xossalari. Agar fosfatli komponent sifatida monoammoniyfosfat ishlatilgan bo‘lsa, olingan mahsulot nitroammofos, diammoniyfosfat ishlatilgan bo‘lsa nitrodiammofos nomi bilan yuritiladi. Tarikibidagi P2O5 ning bir qismi kondensirlangan shaklda bo‘lsa, nitroammopolifosfatlar nomi bilan ataladi. Tarkibida kaliy tutgan komponentlar (aniqrog‘i kaliy xlorid) kiritilganda turli xillardagi nitroammofoskalar olinadi. Ayrim hollarda esa azot tutgan komponent sifatida karbamid ishlatiladi. Bunda olinadigan mahsulot karboammofos (karboammofoska) nomi bilan ataladi. Ammo azotning amidli shakli samaradorligiga qaramasdan bunday sxemalardan keng qo‘llanilmaydi.

Nitroammofos va nitroammofoskaning tarkibi

(apatitdan olingan kislota asosida)

NH4H2PO4 – NH4NO3 – H2O sistema eruvchanlik diagrammasi

(F – evtetik nuqta; E1, Ei – evtonik nuqtalar)

Nitroammofos eritmasi ustidagi suv bug‘i bosimini aniqlash uchun tenglamadagi A koeffitsient qiymatlari