Ноябрь 2020 18-қисм

3- Jadval 
Tadqiqot guruhlari bemorlarida nevrologik simptomlarning qiyosiy chastotasi
Nevrologik hatoliklar
I-guruh 
(n=33)
II-guruh (n=41)
%
%
Aniq ong
81,4
79,7
O’rtacha hayrat
18,6
20,3
Nutqning buzilishi 
15,7
21,4
Vestibulyar-ataktik sindromi
31,4
31,5
Piramidal hususiyati bo‘yicha mushak tonusining ko‘payishi
88,6
79,7
Mushak tonusining aralash turi ko‘payadi
7,1
20,2
Parezning yo‘qligi
0
0
Kichkina parez 
37,5
44,9
O’rtacha parez 
48,6
37,1
Og’ir parez
15,7
18
Patalogik reflekslar 
72,9
80,9
Sezuvchanlik qoidabuzarliklar 
70
76,4
Ammo, agar qabul paytida ikkala guruhdagi parez darajasi sezilarli farqlarni aniqlamagan 
bo‘lsa, u holda bo‘shatish paytida u keskin farq bilan qayd etilgan, asosiy guruhda tiklanish 
tez edi va biz tekshirgan bemorlarning 40 % da kuzatildi, bemorlarning taqqoslash guruhida 
tiklanish sekin va atigi 20 %
Nevrologik tanqislikning tiklanishini aniqroq aniqlash uchun NIHSS reyting o‘lchovidan 
foydalanilgan (1-rasm). 

---

38
Ноябрь 2020 18-қисм
Тошкент
1-rasm. NIHSS shkalasi bo‘yicha o‘rganilayotgan bemorlar guruhlarida nevrologik 
tanqislikni tiklash xususiyati
Bizning ma’lumotlarimiz adabiyot ma’lumotlariga to‘g’ri keldi va klinikaning dinamikasiga 
mos keldi. Yosh guruhda tiklanish xususiyati yuqori neyroplastikaga to‘g’ri keldi, bu esa yosh 
organizmning katta zaxirasini (potentsialini) ko‘rsatadi, bemorlarning 46 foizida ballarning 
pasayishi bilan sezilarli dinamika kuzatilgan, 16 foizda umumiy balning o‘sishi, 10 foiz holatlarda 
o‘zgarishsiz qolgan. I guruhga qabul qilishda o‘rtacha ko‘rsatkich 4,07 ± 3,20 ball, uyga javob 
berishda 2,0 ± 3,1 ballni tashkil etdi. II guruhda navbati bilan qabul paytida - 4,8 ± 3,70 ball, 
uyga javob berishda - 3,3 ± 3,5 ball. Renkin shkalasiga ko‘ra, qabul paytida I guruhdagi o‘rtacha 
qiymat 2,20 ± 1,1 ballni, uyga javob berishda -1,15 ± 1,0 ballni tashkil etdi, bemorlarning 
37 foizida ballarning sezilarli pasayishi aniqlandi, 20 foizida dinamika yo‘q edi. Rivermid 
indeksidan foydalangan holda kognitiv tiklanish dinamikasini kuzatib borish muhim, bu yerda 
53% hollarda sezilarli ijobiy dinamika qayd etilgan, 7% esa dinamikasiz. Qabulda I guruhidagi 
o‘rtacha ko‘rsatkich 9,0 ± 4,1 ballni, uyga javob berish vaqtda -12,41 ± 3,3 ballni tashkil etdi.
Xulosa.
Shunday qilib, nevrologik va somatik holatni, laboratoriya va diagnostikani 
o‘rganib chiqib, xulosa qilish mumkinki, yoshlardagi insult uchun xavfli omillar orasida yomon 
odatlarning kombinatsiyasi va keksa yoshdagi toifadagi guruhlarda arterial gipertenziya, qandli 
diabet, giperxolesterinemiya kabi modulyatsiyalangan omillar mavjud. Shu bilan birga, TOAST 
mezonlariga ko‘ra, yoshlar etiologiyasi noma’lum qon tomiriga ega, bu esa yosh yoshdagi miya 
infarkti muammosining dolzarbligini va eng so‘nggi tekshiruv usullarini qo‘shimcha ravishda 
amalga oshirilishini va yurak-qon tomir tizimini chuqur o‘rganishini tasdiqlaydi. Nevrologik 
simptomlarning tezkor regressiyasi va yo‘qolgan funktsiyalarni tiklash miya qon tomirlarining 
takroriy qoidabuzarligining oldini olish va bu uchun yetarli terapiyani izlash zarurligini keltirib 
chiqaradi.
Adabiyotlar:
1. Gafurova J.F., Djurabekova A.T., AbdullaevaN.N., Yuldasheva D.Sh., Shmirina K.V. 
Analiz ostrix narusheniy mozgovogo krovoobrasheniya v zavisimosti ot rannego i pozdnego 
obsledovaniya // J. Dostijeniya nauki i obrazovaniya. – 2019. – № 3 (57). – s. 92-94
2. Djurabekova A. T., Shmirina K. V., Rashidova S. I. Ostrie narusheniya mozgovogo 
krovoobrasheniya u detey //Aktual’nie problemi medisinskoy nauki i obrazovaniya 
(APMNO-2019). – 2019. – S. 238-240
3. Dobrinina A.A., Kalashnikova L.A., Pavlova L.N. – Ishemicheskiy insul’t v molodom 
vozraste // J. Nevrologii i psixiatrii im.S.S.Konakova, 2011 g., №3, s. 4-8
4. Kondibaeva A.M., Dushanova G.A., Kujibaeva K.K., Dyusembaeva J.B., Umutbaeva 
G.A. Osobennosti ishemicheskogo insul’ta v razlichnix vozrastnix gruppax gospital’nix bol’nix. 
// J. Vestnik KazNMS, № 2, 2018 g., s. 110-112
5. Pankova Ye.D., Boyko S.S. Osobennosti razvitiya ishemicheskogo insul’ta u pasientki 
molodogo vozrasta (klinicheskiy sluchay) // J. Vestnik soveta molodix uchyonix i spesialistov 
Chelyabinskoy oblasti №3 (14) T. 3, 2016, s. 54-58

---

39