Ноябрь 2020 10-қисм

Ноябрь 2020 10-қисм
Тошкент
MAKTABLARDA MATEMATIKA FANINI TASHKIL ETISHDA YANGI 
INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISHNING O‘RNI VA 
AHAMIYATI
Goipova Roxat Atabayevna
Xiva shahar 14-son maktabning 
matematika fani o‘qituvchisi
Xiva, Xorazm, O‘zbekiston
Annotatsiya: 
ushbu maqolada umumiy o‘rta ta’lim maktablari matematika darslarini tashkil 
etishda yangi, zamonaviy texnologiyalardan foydalangan holda samara beradigan usullardan 
foydalanish, innovatsion texnologiyalardan foydalangan holdan matematika fanini tashkil etishda 
samara beradigan g‘oyalar yaratish, o‘quvchilarni qiziqtiradigan va yangi uslubdagi g‘oyalarga 
tayangan holda matematika fanini rivojlantirishga samarali hissa qo‘shadigan g‘oyalar hususida 
qisqacha so‘z keltirib o‘tamiz.
Kalit so‘zlar: 
matematika, innovatsion texnologiyalar, interfaol usul, o‘qituvchi, darslik, 
innovatsiya, texnologiya, ilm-fan, maktab.
“Matematika fanining tamal toshini Al-Xorazmiy, Ahmad Farg‘oniy, Abu Rayhon Beruniy 
kabi ulug‘ bobolarimiz qo‘ygan. Bu bizning qonimizda bor”
Sh.Mirziyoyev
davlatimiz rahbari aytganlaridek bugungi zamonaviy texnologiyalarning asosini tashkil 
etuvchi omillarning yaratilishida o‘zbek allomalarining qo‘shgan hissasi beqiyos desak mubolag‘a 
bo‘lmaydi. Buni his qilishning o‘zi bir baxt. shunday ekan faqat qalb bilan his qilibgina 
qolmay, uni rivojlantirish, o‘qish, izlanish, yangiliklar yaratish ustida ish olib borish bizning asl 
maqsadimizga aylanib bormoqda.
hayotimizning har bir jabhasida matematika uchraydi. chunki, busiz yashashning imkoni yo‘q. 
misol qilib aytadigan bo‘lsak, tug‘ilishimiz bilan bizni qaysi sanada dunyoga kelganligimizni 
o‘zigina aniq faktlar asosida matematika hodisasi yuz berishining asosi bo‘la oladi. maktabgacha 
bo‘lgan davrda esa har birimiz kamida o‘n raqamigacha sanashni o‘rganib olishimiz va pul bilan 
hech bo‘lmaganida bir marta bo‘lsayam muomala qilishimizning o‘zi hayotimizdagi matematik 
tushunchani rivojlanayotganligidan dalolat beradi.
umumiy o‘rta ta’lim maktablari o‘quvchilarini zamonaviy texnologiyalar asosida o‘qitishga 
keladigan bo‘lsak, zamonaviy va jahon standartlariga mos asbob uskunalar bilan jihozlangan 
maktablarimiz har bir o‘quvchi yoshlarni qiziqishini ortib borayotganidan dalolat beradi. 
o‘qituvchilar esa bunga mos ravishda har bir dars jarayonini yangicha ilg‘or pedagogik 
texnologiyalar asosida o‘quvchilar bilan ishlash tizimini turli qo‘shimcha detallar, krossvordlar, 
rebuslar va yana bir qator kompyuter texnologiyalaridan foydalangan holda dars mashg‘ulotlarini 
mazmunli qilib o‘tkazishlari bilim olish sifatini yaxshilabgina qolmay, o‘quvchilardagi dars 
mashg‘ulotlariga bo‘lgan ishtiyoqlarini oshirishga hizmat qilishi mumkin.
demak, har bir pedagog o‘z ish uslubidan kelib chiqqan holda shaxsiy yoki oilaviy budjetiga 
ortiqcha harajat talab qilmaydigan uslublardan foydalangan holda shaxsiy bilimini o‘quvchilarga 
o‘rgatishning eng soda va aniq usulini o‘ylab ish ko‘rishi kerak. chunki, har bir fanda bo‘lgani 
kabi matematika fanining darsliklarida ham o‘rganish uchun yetarlicha ma’lumotlar berilgan. 
shunday ekan ma’lumotlar bor. 
o‘ylaymizki, bizgacha yetib kelgan ya’ni saqlanib qolgan ma’lumotlarni o‘quvchi yoshlarimizga 
yetkazib berishda o‘z bilim va ko‘nikmalarimizdan foydalangan holda yuksak cho‘qqilarni zabt 
etadigan va ota - bobolarimizning munosib izdoshlari bo‘lib yetishadigan o‘quvchi yoshlarni 
zamonaviy texnologiyar yaratishlari uchun ularga kerakli darajada bilim va bu intilishlarni yuzaga 
chiqarishlari uchun qo‘limizdan kelganicha yordam berishda davom etsak, yana huddi shu al-
Xorazmiy bobomiz algoritm tushunchasini kirib kelishiga sababchi bo‘lganidek kelajakda ham 
huddi shunga o‘xshagan o‘zbek farzandlarining dunyo ilmiga tamal toshini qo‘yishadi.

---

72