Новда, поя вазифаси ва морфологик тузилиши

Новданинг шакл ўзгариши. Эвалюция жараёнида новданинг қуйидаги шакл ўзгаришлари учрайди.
1. Туганаклар новданинг йугонланиши асосида ҳосил бўлади. Туганакларда запас озиқ моддалар крахмал ёки инулин шаклида тўпланади. Унда 3-5 тадан куртаклар жойлашган бўлади..
2. Пиёзбошлар. Уни кундаланг кесиб кўрсак ўзгарган барг ва қисқарган поядан тузилган бўлади.
Пиёз тубининг учки қисмида куртак жойлашган бўлиб, ундан барг, поя ва гул ҳосил бўлади. Пастки қисмидан илдиз ҳосил бўлади. Пиёзбошларнинг баргларида запас озиқ моддалар тўпланиб боради.
3. Илдизпоялар гулсапсар, ровочда, саломалайкум, ажрик, гумайда учрайди. Улар ўзида запас озиқ моддаларни сақлаб илдиз ва барг ҳосил қилувчи куртакларни озиқлантиради.
Новданинг шакли ўзгаришидан тиканаклар ҳам ҳосил бўлади. масалан: лимон, янтоқ, нок, дўлана, бодомда. Жингалаклар ҳосил қилиш токда учрайди.

АДАБИЁТЛАР

1. Бурыгин. В. А. Жонгуразов. Ф. Х. Ботаника “Ўқитувчи” Т.: 1977.
2. Курсанов. В. А. Камарницкий Н. А ва бош.- Ботаника “Ўқитувчи” 1977. I II том.
3. Ҳамдамов И, Шукруллаев П ва бошқалар- ботаника асослари “Меҳнат” Т.: 1990.
4. Сохабиддинов. С. “Ўсимликлар систематикаси” I II боб. “Ўқитувчи” Т.: 1976.
5. Ҳамидов “Ўсимликлар географияси” “Ўқитувчи” Т.: 1984.
6. Белолипов. И. В. Шералиев. А. Ахадова. М. А. “Ўрта Осиё ўсимликлари марфалогияси” ЦОП, ТИПО, Т.: 1991.
7. Ҳолдаров. Х. Хожиматов. К. Х.“Ўзбекистон ўсимликлари”, “Ўқитувчи” Т.: 1992.