Norova nasiba baxtiyor qizi "kecha va kunduz" romanining matniy struktural tahlili

9.Axloqiy  kod-  “Kecha  va  kunduz”  romanida  boshlanishidan  oxiriga  qadar 

axloqiy  kod  namunalari  bir  necha  o`rinlarda  qo`llangan.Asar  boshida  Zebining 

dugonasi  Saltanat  Enaxonlarnikiga  mehmonga  Zebini  olib  boorish  niyatida 

ularnikiga keladi.Biroq Zebining onasi Qurvonbibi,otasi (Razzoq so`fi)namozdan 

qaytgandan  so`ng  izn  so`rab  ko`rishini  aytadi.Bu  ham  sharqona  odobning  bir 

ko`rinishi.Yoki  Akbarali  mingboshi    o`limidan  keyingi,Zebining  sud  zalidagi 

harakatlarini  esga  olish  kifoya.Miryoqubning    rus  ayol  Mariya  bilan  bo`lgan 

munosabatlarida ham axloqiy kodni uchratish mumkin. 

Badiiy matn cheksiz, chegarasiz bo`lgani uchun hali nomlanmagan kodlar ham 

ko`p. Tahlil vaqtida ularga o`zimiz ham nom topib nomlashimiz mumkin bo`ladi. 

Uchinchi  bobdagi  tahlilar  yuzasida  xulosa  qiladidan  bo`lsak,quydagilarni 

aytish mumkin: 

-  Strukturalizmdagi kod atamasining  tushunchasi yoritib berildi; 

-  Narrativ  kod  nima?  Xronologik,murojaat,axloqiy,tarixiy,tabu…kodi  nima? 

degan  savolga  uchinchi  bobning  birinchi  faslida  mutaxassislar  tomonidan 

nomlangan kodlar mohiyati ochib berildi; 

-  Uchinchi bobning ikkinchi faslida bevosita “Kecha va kunduz” romani badiiy 

matnidagi kodlar tahlillar natijasida  ochildi. 

-  Hali  nomlanmagan  kodlarni  mohiyatidan  kelib  chiqib,  o`zimiz  nomlashimiz 

mumkin.