Norova nasiba baxtiyor qizi "kecha va kunduz" romanining matniy struktural tahlili

 Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati ……………………………86-89 

 

 

 

 

 

                    

---

                      

Dissertatsiyaning umumiy tavsifi 

Mavzuning  dolzarbligi.  Respublikamiz  mustaqillik  tufayli  jahonga  yuz 

tutgach,ilm-fanni rivojlanishiga o‘zgacha e‘tibor bilan qarala boshlandi hamda  bu 

maqsadni amalgam oshirish uchun yetarlicha shart-sharoitlar yaratildi.  

―Jamiyatda, uning taraqqiyotida ijtimoiy fanlarning o`rni beqiyos.Ular odamning 

aqliy  kamolotga erishuvida katta ta‘sir kuchiga ega‖.

1

 Istiqlol yillarida barcha fan 

sohalarida bo`lgani  kabi  adabiyotshunoslik  fani ham  jadal suratlar bilan  rivojlana 

boshladi.Ayniqsa,adabiyotshunoslikda  struktural  metodning  kirib  kelishi  o`zbek 

adabiyotshunosligida  ham  yangicha  tadqiq  usullarining    shakillanishida  ahamiyat 

kasb etdi. Zero, Prezidentimiz Islom      Abdug`aniyevich Karimov  tabirlari bilan 

aytganda:  «Agar  biz  O‗zbekistonimizni  dunyoga  tarannum  etmoqchi,  uning 

qadimiy  tarixi  va  yorug‗  kelajagini  ulug`lamoqchi,  uni  avlodlar  xotirasida  boqiy 

saqlamoqchi  bo`lsak,avvalambor  buyuk  yozuvchilarimiz,  buyuk  shoirlarimiz, 

buyuk  ijodkorlarimizni  muqaddas,pok  ruhida    tarbiyalashimiz  kerak.  Nega 

deganda,  ulug‗  adib  Cho`lpon  aytganidek,  adabiyot  yashasa  -  millat 

yashaydi»

2

.Darhaqiqat, adabiyot har bir insonning yurak-yuragiga kirib boradigan 

beqiyos  tilsimki,uni  faqatgina  ruhiy  tafakkur    orqali  his  qilishimiz, 

rohatlanishimiz,  quvonishimiz,  achinishimiz,    yig‘lashimiz,  nafratlanishimiz… 

mumkin. 

Adabiyotshunoslikda  badiiy  asarni  an‘anaviy  usulda  bir  necha  tomonlama  turli 

tadqiq ( empepik,distributive,qiyosiy,qiyosiy tipolagik…) usullaridan foydalangan 

holda  tahlil  etiladi.Biz  o`rganayotgan  adabiyotshunoslikda  struktural  metodning 

kirib  kelishi    an‘anaviylikdan  chekinib,  badiiy  asarni  yangicha  tahlil  qilish 

imkonini berdi.