Noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi



Download 4,95 Mb.
bet87/181
Sana31.01.2022
Hajmi4,95 Mb.
#419596
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   181
Bog'liq
NMKT Maruza

TAJRIBA ISHI №6
MAVZU: AZOT OKSIDLARINI OLISH
Ishdan maqsad: azot oksidlarini olishning bir nechta usullarini o’rganish.
Nazariy qism
Azot oksidlarini sanoatda olishning tuzukroq usuli uzoq yillar davomida topilmadi. Azot oksidi olishning birinchi plazma (elektr yoy) usuli iqtisodiy samaradorligi darajasi pastligi uchun xalq xo'jaligi sohasida keng tarqalmadi.
N2+O2→2NO
Ammo bu usulda tabiatda havodagi elektr razryadi paytida azot va kisloroddan azot oksidlari hosil bo'lib turadi. Masalan, chaqmoq chaqqanda 1500 kg gacha azot birikma holga o'tadi va u qor va yomg‘ir suvlarida erib azot birikmalari shaklida yerga tushadi va yemi azotga boyitadi. Ikkinchi usul ammiakni oksidlash usulidir.

Bu usul 1839- yilda Kyulman NH3 platina ishtirokida azot oksidiga aylantirish mumkin ekanligini aniqlagan paytdan boshlab ma’lum. Ammo bu jarayonni sanoatda ishlab chiqarishga tatbiq etish maqsadida XX asming boshlaridagina V.Ostvold chuqur o‘rgandi. Natijada 1909- yilda Germaniyada Ostvol’d usuli bo‘yicha birinchi tajriba zavodi qurildi. Keyinchalik Yevropaning ko‘pgina mamlakatlarida (Belgiya, Angiliya) ham yuqoridagidek zavodlar qurila boshlandi. Ammo bu zavodlaming mahsuldorligi past edi (masalan, Germaniyadagi zavod yiliga 18001. kuchsiz nitrat kislota ishlab chiqarardi xolos). 1914-1916- yillarda injener I.I.Andreyev ammiakning oksidlanishga turli omillarining ta’sirini o‘rganib, bu jarayonni ancha takkomillashtirdi. I.Andreyev loyihasi asosida Rossiyada birinchi nitrat ishlab chiqarish zavodi 1917- yilda Yuzovka hozirgi Donetskiy shahrida qurildi. Unda ko‘mirni kokslashda olinadigan ammiakni ajratib olish va tozalashning yangi usuli qo'llaniladi. Kontakt apparatining keng yuzali konstruksiyasi va platina-iridiyli katalizatordan foydalanish, yuttirish minoralari qurilishida kislotaga chidamli granitdan foydalanish kabi ko'pgina ijobiy yangiliklar qo'llanilishi sababli zavod mahsuldorligini ancha oshirishga erishildi. I.I.Andreyevning bu sohadagi ishlari dunyoda nitrat kislota ishlab chiqarish taraqqiyotiga katta hissa bo'lib qo'shildi.


Download 4,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish