Ноорганик моддалар ишлаб чиқариш ускуналари ва

4. Транспорт алоқалари. 
Хом ашѐни олиб келиш ва тайѐр маҳсулотни 
жўнатиш йўллари кўрсатилади. Корхона атрофидаги магистрал йўллар ва 
транспорт турларинин қисқача тавсифи берилади. 

5. Электр, Буг, ѐқилги, сув, таминоти ва оқова тизими. 
Консерва 
корхоналарига узатиладиган электр энергиясининг қуввати асосан 6 кВ ва ундан 
ортиқ бўлади. Қуввати 220/380 В электр тўкдан фойдаланиш учун корхоналарда 
трансформатор 
подстансиялари 
қурилади. 
Бўлимда 
трансформатор 
подстансиясининг қуввати, ундан корхонанинг фойдаланиш коеффисиенти 
белгиланади.
Технологик мақсадларда сарфланган электр энергияси миқдори электр 
энергиясини сарфлаш солиштирма мърига кўра аниқланади. Электр энергиясини 
сарфлаш солиштирма меѐри ишлаб чиқариладиган консервалар ва қадоқлаш учун 
ишлатилган идишлар турига боғлиқ. Бундан ташқари электр энергияси кўп 
миқдорда хўжалик мақсадларида (ѐритиш, сув билан таминлаш, буғхоналар учун) 
сарфланади. 
Буг таминоти
-Қишлоқ 
хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш 
корхоналаринин ишлаб чиқариш сехларида буғ асосан қуйидаги технологик 
мақсадларда ишлатилади: буғлатиш, қовуриш, бланширлаш, стерилизасиялаш ва 
бошқа иссиқлик жараѐнлари. Технологик қурилмаларнинг кўп қисми босими 392 
кПа гача бўлган тўйинган буғни ишлатади; масалан, бланшировка қурилмалари, 
қувурли ва пластинкали қиздиргичлар, вакуум-ускуналар, қозонлар, автўклавлар, 
стерилизаторлар. Бази ускуналар (қовуриш қозонлари, буғлатгичлар, вакуум-
контсентраторлар) юқори босимли (1176 кПа) буғ билан иситилади. Буғ билан 
таминлаш учун кўпинча корхоналарда буғ хоналар қуриладии. Базида бир неча 
корхоналар битта марказий буғхонадан таминланади. Корхоналарнинг буғга 
бўлган талаби ишлаб чиқариладиган маҳсулотининг турига боғлиқ. 
Ёқилги таминоти-
Корхона лойиҳасида ўз буғхонаси кўзда тутилганда 
ѐқилғи турларини хам танлаш зарурдир. Корхоналарнинг кўп қисми газ 
магистралларга қушилган бўлади. Газ юқори калорийли ѐқилғи ҳисобланади. 

---

84 
Бундан ташқари, буғ қозонларида ишлатишда бошқа ѐқилғиларга нисбатан 
санитария жиҳатдан жуда қулай. Шунингдек газ бошқа ѐқилғиларга нисбатан 
экологик тўза ҳисобланиб, табиатни ифлослантирмайди. Газ бўлмаган жойларда 
бошқа ѐқилғилар (мазут, кумир, торф)ни ишлатиш мумкин.