Noorganik kimyo



Download 8,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet305/372
Sana15.01.2022
Hajmi8,97 Mb.
#369459
1   ...   301   302   303   304   305   306   307   308   ...   372
Bog'liq
sanoat farmatsiya fakulteti 2-kurs talabalri uchun fizik va kolloid kimyo fanidan maruzalar matni

Tayanch so’zlar:
 bor,alyuminiy. Ularning oksidlari va birikmalari. 
 
13 GURUH  ELEMENTLARI
42
  
 13 guruh elementlarining kimyoviy xossalari, oksidlanish darajasi va 
amfoter tabiati p-blok elementlarida ham takrorlanadi. Bu bo’limda 13 guruh 
elementlarining har bir a’zosi hosil bo’lishi va elementning kimyoviy 
xossalarida,oddiy birikmalaarida, koordinatsion birikmalarda va metal organic 
metallar va uglerod ishtirokida ko’pdan ko’p klaster birikmalari hosil qiladi 
birikmalarda oziga xoslikni ko’ramiz. Ayniqsa bor birikmalari klasterlarining 
chegarasi katta.13 guruh elementlari bor alyuminiy, galliy, indiy va talliy turli 
kimyoviy va fizik xossalarga ega.  Guruhning birinchi a’zosida matallmaslik 
xossasi metal xossasidan ancha ustun turadi. Bor vodorod,  metal va uglerod 
ishtirokida  ko’pdan ko’p klaster birikmalari hosil qiladi.  Galliy va indiy 
qotishmalar va birikmalarda muhim electron va optik xossalarga ega. 
Bu bo’limda 13 guruh elementlarining kimyoviy o’ziga xosligini ko’ramiz. 
Tayanch iboralar: Bor guruhdagi metallamaslarning birdan bir 
vakili.Flyuminy 13 guruh elementlaridan eng ko’p tarqalgani. 
13 guruh elementlariatmosfera, okeanlar va yer po’stlog’ida eng ko’p 
tarqalgani hisobblanadi. Alyuminiy etarli , lekin borning kamligi litiy va berilliyga 
o’xshash nukleosintezda kamayib ketganligigga bog’lanadi.Bu guruhning og’irroq 
elementlaritemirdan keyin keladigan elenetlarning yadroviy beqarorligi  kamligi 
bilan tushuntiriladi. Bor tabiatda bura Na
2
B
4
O
7
.10 H
2
O  va kernit Na
2
B
4
O
5
(OH)
4
. 2 
H
2
O. Bulardan toza element olish qiyin.Akyuminiy  ko’pdan ko’ptuprolar va 
alyumosilikatlar tarkibida bo’lib,  ulardan eng muhimi boksitlar hisoblanadi. 
Alyuminiy ishlab chiqariladiganoksid alyuminiy va gidratlangan alyuminiy 
gidroksidi boksitlar tarkibida qo’shimcha mahsulot hisoblanadi.Ko’odan ko’o tog’ 
jinslari tarkibida indiy va talliy izlari mavjud.  
                                                 
42
 

Download 8,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   301   302   303   304   305   306   307   308   ...   372




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish