Nomoddiy akтivlar hisobi

Nomoddiy aktivlarni hisobga olish tamoyillari

Nomoddiy aktivlarning buxgalteriya hisobi er, bino, jihozlar kabi mod-diy aktivlarga qo`llaniladigan aynan bir xil tamoyil va jarayonlarni o`z ichiga oladi. Bu tamoyillar quyidagilardan iborat:

xarid qilib olishda tannarx tamoyilini qo`llash;

foydalanish davrida muvofiqlik tamoyilini qo`llash;

hisobdan chiqarilayotganda daromadni e`tirof etish.
Nomoddiy aktivlar harid qilib olinishida tannarx tamoyilini qo`llanilishi hisobda ularning tannarxini to`g`ri aniqlash imkonini beradi. Shuningdek, tannarxning tarkibiga asossiz xarajatlarni kiritilishini oldini oladi.

Nomoddiy aktivlarni hisobga olishda ularni asosiy turlari bo`yicha quyi-dagi guruhlarga ajratiladi:

patentlar, litsenziyalar va «nou-xau»;

savdo markalari, tovar belgilari va sanoat namunalari;

dasturiy ta`minot;

er va tabiiy resurslardan foydalanish huquqlari;

tashkiliy xarajatlar;

franchayz;

mualliflik huquqi;

gudvill;

boshqa nomoddiy aktivlar.

Nomoddiy aktivning foydalanish muddati davomida u bo`yicha qilinayotgan xarajatlar va olinayotgan daromadlar o`z vaqtida muvofiqlik tamoyiliga asosan hisobga olinishi kerak.

Nomoddiy aktivni hisobdan chikarilayotganda u bo`yicha olinayotgan foyda yoki zarar e`tirof etilishi kerak. Olinadigan foyda yoki zarar hisobdan chiqarish natijasida kelib tushgan pul mablag`i bilan nomoddiy aktivning balans qiymati o`rtasidagi farqdan iborat.