Nomanfiy butun sonni natural songa bo`lishning ta'rifi, uning mavjudligi va yagonaligi. Yig`indini va ko`paytmani songa bo`lish qoidarining to`plamlar nazariyasi bo`yicha ma'nosi. Ma’ruza mashg’ulotining rejasi

Ko‘paytmaning yig‘indi оrqali ta’rifi
Ta’rif:a,b bo‘lsin. a sоnningb sоnigako‘paytmasi dеb, harbiriaga tеngbo‘lganb ta qo‘shiluvchiningyig‘indisigaaytiladi.

Bundan a1=a va a0=0 ekanligi kеlib chiqadi.
Bu ta’rif a=n(A), b=n(B), A B=bo‘lgan A B dеkart ko‘paytma elеmеntlarini sanash ma’lum bir qоnuniyatga asоslanishiga bоg‘liq.
Misоl. A={a,b,c,d}, B={x,y,z,t,p}
A B dеkart ko‘paytmani quyidagi jadval ko‘rinishida yozamiz:
Dеkart ko‘paytma elеmеntlarini ustunlar bo‘yicha sanasak, 3 4=3+3+3+3=12 ga ega bo‘lamiz.

1. 
   Tarqatish qonunidan foydalanib ,quyidagi ko’paytmalarni toping?
   

(12+35)∙2 ; (40+7)∙3; 302∙5; 604∙9

2. 
   Ko’paytirish qonunlaridan foydalanib, quyidagilarni eng qulay usul bilan bajaring.?
   

1)2∙13∙5 2)2∙8∙9∙5 3)4∙8∙9∙5∙5
4)25∙7∙4∙11 5)28∙99 6)198∙7
7)495∙8 8)32∙999 9)16∙499

3. 
   Ko’paytmalarni toping?
   

2∙3=6 12∙5=60 12∙8=96 7∙60=420
4∙3 6∙5 12∙16 7∙30
6∙3 4∙5 12∙24 7∙20
10∙3 3∙5 12∙32 7∙15
16∙3 2∙5 12∙40 7∙12
20∙3 1∙5 12∙48 7∙10
13.Ko`rsatilgan amallarni bajaring:

1. 
   78+23•81-69
   
2. 
   78+23•(81-69)
   
3. 
   (78+23) •81-69
   
4. 
   (78+23) •(81-69)
   
5. 
   (10 101+817):53-(10 101-419):47
   
6. 
   1 008-17 119: (119-714:7)
   
7. 
   (43•19-26928:33) • (16 112:53-304)
   
8. 
   128+675-34 125:375
   

14.Quyidigilarni xisoblang:

1. 
   78•29+6 573:313-408
   
2. 
   477•85-7 784:56+ 10 809
   
3. 
   5 871:103+(247-82):5-1
   
4. 
   (395•52-603) •25-960•24
   
5. 
   [28•105+7 236:18-(4 247-1 823):6] •25
   
6. 
   1 092 322:574+152•93-(96•125-82 215:9)
   
7. 
   79 348-64•84:28+6 539:13-11 005
   
8. 
   {37 037 000:[(777 777 •9+7): 4 375+1 900]+8 547}:407
   

1-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 4∙5 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 4 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.
2-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 6∙5 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 6 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.
3-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 4∙7 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 7 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.
4-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 8∙5 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 8 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.
5-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 7∙5 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 5 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.
6-variant.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 9∙5 ni tushuntiring.
Ko`paytmaning aksiomatik ta’rifi asosida 9 ga ko`paytirish jadvalini tuzing.