Nomanfiy butun sonlar ustida arifmetik amallar bajarishning og’zaki usullari



Download 31,33 Kb.
bet2/3
Sana16.03.2022
Hajmi31,33 Kb.
#494357
1   2   3
Bog'liq
193 guruh Axmedova Malika Boshlang\'ich Matematika kursi nazaryasi

Tartib va sanoq natural sonlari.

Tartib sonlar — natural sonlarning boshkacha nomi. Natural, yaʼni butun musbat son chekli toʻplamdagi elementlar sonini yoki tartiblangan ketma-ketlikda element oʻrnini belgilashi mumkin. Birinchi holda natural son miqdoriy son, ikkinchi xrlda esa tartib son boʻladi. Cheksiz toʻplamlar uchun Tartib sonlarni umumlashtiruvchi transfinit son tushunchasi kiritiladi. Shuni xulosa qilib aytish kerakki, natural sonlar nafaqat miqdorlarni oichash va to’plam elementlarini sanash uchun ishlatiladi, balki to’plam elementlarini tartiblash ham natural sonlar yordamida amalga oshiriladi. Bunda chekli to’plam uchun natural sonlar qatori kesmasi tushunchasi ishlatiladi.

Ta’rif.Natural sonlar qatorining Nkesmasi deb, a natural sondan katta bolmagan barcha natural sonlar to’plamiga aytiladi.


Masalan, N5= {1; 2; 3; 4; 5}.
Ta’rif. A to ‘plam elementlarini sanash deb, A to ‘plam bilan natural sonlar qatorining Na kesmasi orasidagi o’zaro bir qiymatli moslik o’rnatilishiga aytiladi. a soni A to’plam elementlari sonini bildiradi va n(A) = a deb yoziladi. To’plam elementlarini sanash faqat ularning miqdorini aniqlab qolmay, balki to’plam elementlarini tartiblaydi ham. Bunda har bir elementning sanoqda «nechanchi» ekanligini ham aytish mumkin bo’ladi. Elementning nechanchi bo’lishi sanashning olib borilishiga bog’liq. Kombinatorikada ko’rilganidek, a ta elementli to’plam tartiblanishlari umumiy soni a!ga teng bo’lgani uchun bu turli usullar bilan sanalganda element tartib nomeri a!marta o’zgarishi mumkin degani. Lekin qanday usul bilan sanalmasin, to’plam elementlari soni o’zgarmasdir. Demak, «nechta» savoliga javob beruvchi natural sonlar miqdoriy, «nechanchi» savoliga javob beruvchi natural sonlar tartib natural sonlar deyiladi. To’plam oxirgi elementining tartib nomeri bir vaqtda towplam elementlari sonini bildiradi. Demak, sanoq 19- elementida tugasa, to’plamda 19 ta element bor degan xulosa chiqariladi.

Download 31,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish