Nom kiritish bosManishini

Satr bo'yicha tartib raqami
Ustun bo'yicha tartib raqami
	2	3	4	5	6
1	3.2 S[l,2]	1.37 S[ 1,3]	-1.25 S[l,4]	7.12 S [1.5]	-11.4 S[l,6]
2	0.5 S|2.2]	1.1 S[2,3]	1.2 S[2,4]	-1,1 S[2,5]	4.22 S[2,6]
3	-0.1 S[3,2]	1.01 SJ3.3]	71.2 S[3,4]	4.1 S[3,5]	-4.11 S[3,6]
4	6.3 S[4,2]	-7.01 S[4,3]	1.5 S[4,4]	7.5 S S[4,5]	-1.09 S[4,6]

Jadvaldan ko'rinadiki, masalan, S[ 1,3]=1.37, S[2,2]=0.5, S[4,6]= -1.09.

Dasturda massivlar o'zgaruvchilar kabi albatta tavsiflanishi zarur. Buning uchun Paskal dasturlash tilining Array xizmatchi so'zi ishlatiladi. Bu so'zdan keyin kvadrat qavs ichida massivning birinchi va oxirgi elementlarining tartib raqamlari o'zaro ikkita nuqta (..) bilan ajratib yoziladi. Davomida Paskalning of xizmatchi so'zi va undan keyin massiv elementlarining turi yoziladi. Masalan: var

A: array [1.. 7] of char; {1-misoldagi elementlari 1 dan 7 gacha tartiblangan char (belgili qiymati) turdagi A nomli chiziqli massiv}

S: array[1..4,2..6] of real; {2-misoldagi satrlari 1 dan 4 gacha va ustunlari 2 dan 6 gacha tartiblangan real (haqiqiy qiymati) S nomli ikki o'lchovli massiv}

bma: array[-2..100] of integer; {-2 dan 100 gacha tartiblangan butun turdagi bma nomli chiziqli massiv}Demak, massiv (jadval ko'rinishidagi miqdor) deganda, yagona nom bilan belgilangan bir turdagi tartiblangan miqdorlarning majmui tushuniladi.

3- misol. Bir o'lchovli A jadval beshta elementga ega bo'lsin:

Tartib raqami	-1	0	1	2	3
Qiymati	3	2	12	10	-8

Paskalda bu jadval elementlari quyidagicha ifodalanadi: A[-l] := 3; A[0] := 2; A[l] := 12; A[2] := 10; A[3] := -8;

Massiv elementlari indeksini biror butun qiymatli o'zgaruvchi (masalan, i) orqali ifodalash mumkin, masalan, agar i = 1 bo'lsa, A[i] = 12, agar i = 3 bo'lsa, A[i] = -8 bo'ladi.

Eslatib o'tamiz, identifikator nomining qaysi registrda yozilishining ahamiyati yo'q!

Umumiy holda indeks sifatida o'zgaruvchi yoki ifoda qo'llaniladi. Masalan, 1=0, J=2 bo'lsa, 4-misolda B[I, J] = 5 va (1+1=0+1) = 1 vaJ-2=2-2=0 boigani uchun) B[I+1, J-2] = 2 bo'ladi. Biz jadvallarning faqat chiziqli va to'g'ri to'rtburchakli shakllari bilan tanishdik. Aslida Paskal tilida ko'p o'lchovli (255 tagacha) jadval ko'rinishidagi miqdorlardan ham foydalanish mumkin. Bunday jadvallarni tavsiflashga bir 'necha misol keltiramiz.

1) var s: array[1..4, 1..7, 0..10] of Byte; {s - Byte turli 3 o'lchovli jadval}

2) var t, k: array [1..100, 1..80, 1..50J of string; {t va k - 3 o'lchovli satrli jadvallar}

3) var f: array [-5..10, 0..10, 2..10] of char; { f- 3 o'lchovli belgili jadval}

Paskal dasturlash tilida tavsiflangan massivlar uchun xotiradan joy zaxiralab qo'yiladi. Shu sababli xotiraning keragidan ortiq qismini band qilmaslik uchun massiv turidan tashqari nechta elementdan iborat ekanligini bilish maqsadga muvofiq bo'ladi. Umuman, chiziqli K dan S gacha tartiblangan massiv elementlari soni S—K+l ta, ikki o'lchovli satrlari B dan M gacha va ustunlari A dan G gacha tartiblangan massiv elementlari soni (M-B+l) • (G-A+l) ta bo'ladi. Masalan, 3-misoldagi -1 dan 3 gacha tartiblangan A massivda (3 - (-1)+1=3+1 + 1=) 5 ta butun qiymatli element, 4-misoldagi satrlari 0 dan 1 gacha va ustunlari 0 dan 2 gacha tartiblangan B massivda ((l-0+l)-(2-0+l)=2-3=) 6 ta butun qiymatli element bor.