Nókis filialí «Telekommunikaciya texnologiyaları hám kásiplik tálim» fakulteti

Kirxgorftiń birinshi nizami.
Elektr shınjırdıń ush hám odan artıq bólimleri bir-birine jalǵanatuǵın noqatı túyin dep ataladı. Túyinge qaray jónelgen toklar jıyındısı odan shıǵıp atırǵan toklar jıyındısına teń (Kirxgofning birinshi nızamın, 1 - suwret).
I₁= I₂+ I₃+ I₄
Yaki tenglemeniń bir ta’repine o‘tkizilse,
I₁- I₂- I₃- I₄ =0

Kirgxgoftin’ birinshi nizami
Uliwmaliq ko‘riniste:
ΣI=0,
Yaǵnıy túyin degi toklardıń algebraik jıyındısı nolǵa teń.
Túyin toklar teńlemesin jazıw ushın túyinge qaray jónelgen toklar oń, túyinnen shıǵıp atırǵan toklar bolsa keri belgi menen alınadı.

Elektr shınjırlar teoriyasında Om nızamı menen birge shaqapshalar daǵı toklar hám jabıq shınjırlar daǵı kernewler balansların ańlatatuǵın tiykarǵı nızamlardan biri Kirxgof nızamları esaplanadı.

Elektr shınjırlarında tok hám kernewlerdiń shınjır boyınsha bólistiriliwi Kirxgof nızamları arqalı ańlatpalanadı.
Kirxgof nızamları
Elektr shınjırlar elementleriniń tiykarǵı parametrlerin esaplaw ushın Kirxgof hám Om nızamlarınan paydalanıladı.
Nemis fiziki Gustav Robert Kirxgof elektr shınjırlar teoriyasında óziniń birinshi hám ekinshi nızamların jaratqan ilimpazlardan esaplanadı.
Kirxgofning birinshi nızamı :
“Túyin degi toklardıń algebraliq jıyındısı nolǵa teń.”
Kirxgof I nizamina misal



Kirxgof nizaminiń bashqasha talqini: “Tuyinge kirip kiyatqan toklar jiyindisi tuyinnen shiǵip atrǵan toklar jiyindisina teng.”


Kirxgif I nizamina misal



Kirxgofning birinshi nızamı boyınsha teńlemeler sanı tómendegi anıqlanadı : (y-1), bul jerde y - shınjır daǵı túyinler sanı.
Túyinlerge kiyatırǵan hám túyinlerden shıǵıp atırǵan toklar jıyındısı kórip shıǵılıp atırǵan túyin degi barlıq shaqapshalar daǵı toklarǵa tiyisli boladı. Túyinlerge kiyatırǵan hám shıǵıp atırǵan toklarǵa birdey belgiler qóyıladı, yaǵnıy oń hám keri. Mısal jol menende joqarıdaǵı súwretlerde kórsetilgen.
Kirxgofning birinshi nızamıń mánisi sonnan ibarat, túyinlerde elektr zaryadları jıynalmaydı da, sarp etiw da etińmeydi, tek málim bir waqıt aralıǵinda túyinge kiyatırǵan zaryadlar jıyındısı, túyinnen shıǵıp atırǵan zaryadlar jıyındısına teń boladı.
Kirxgofning birinshi nızamı tek túyin ushın emes, bálki qandayda bir kontur ushın da qollanıwı múmkin, mısal ushın :

Kirxgif I nizami birar bir kontur ushin