Nizomiy nomidagi toshkent davlat

Nutq o‘stirish nazariyasi va metodikasi fanining vazifalari 
• 
maktabgacha  yoshdagi  bolalarda  turli  yosh  bosqichlaridagi  nutq  rivojini  ko‘ra  olish  va 
tushunish qobiliyatini shakllantirish; 
• 
bola nutqiga ta’sir ko‘rsatishning eng samarali yo‘lini to‘g’ri tanlash va bolaning nafaqat 
yoshini,  balki  uning  o‘ziga  xos  xususiyatlarini  hisobga  olgan  holda  o‘zaro  birgalikda  xarakat 
qilish hamda olingan natijani tahlil qilish; 
• 
bolalar nutqining turli jihatlarini rivojlantirish, aniq uslublari va usullari xaqidagi bilimlar 
o‘zlashtirilishini hamda ularning didaktik nutq muloqotlari paytida qo‘llay olinishini ta’minlash; 
• 
uslubiy  adabiyotlarni  tanqidiy  tahlil  qilgan  holda  maktabgacha  yoshda  bo‘lgan  bola 
nutqiga  ta’sir  ko‘rsatishning  o‘ziga  xos  usullari  va  uslublarini  yaratishga  intilishni 
rag’batlantirish. 
Nutqni  rivojlantirish  metodikasining  asosiy  mazmuni  -  bolalarda  og’zaki  nutqni,  uning 
atrofdagilar  bilan  nutqiy  muloqoti  ko‘nikmalarini  shakllantirishdir.  Nutqni  rivojlanti  rish 
metodikasi  quyidagi  asosiy  savollarga  javob  topish  imkonini  beradi:  nimani  o‘qitish  (bolalarda 
qanday  nutqiy  ko‘nikmalarni  tarbiyalash),  qanday  o‘qitish  (bolalar  nutqini  shakl  lanti  rishda 
qanday  sharoitlarda  qaysi  metod  va  usullardan  foydalanish  lozim),  nega  endi  aynan  shunday 
o‘qitish zarur (nutqni rivojlantirishning taklif etilayotgan usullari nazariya va amaliyotning qaysi 
ma’lumotlariga  asoslanmoqda).Nutqni  rivojlantirish  metodikasi  har  qanday  rivojlanishning 
umumiy  shakllari,  tomonlari  va  o‘zaro  bog’liqligini  aks  ettiradigan  dialektika  qonunlari  va 
toifalariga tayanadi. 
Til – tarixiy va o‘zgaruvchan hodisadir. Har bir xalq, millat, elat va odamlar qabilasi o‘z 
tiliga  egadir.  Har  bir  xalqning  tilida  mazkur  jamiyatning  tarixiy  rivojlanish  jarayoni,  uning 
turmush  sharoiti,  ijtimoiy  hayotidagi  o‘zgarishlar  va  yangilanishlar,  ijtimoiy-mehnat 
faoliyatidagi yangi kashfiyotlar va erishilgan natijalari aks etgan.