43
Birinchi bob bo’yicha xulosa
Yuqorida qayd etilgan ishlar natijasida matematik bilimlarni berish
jarayonini takomillashtiruvchi yo‘nalishlarni amalga oshirish metod va
vositalarni uzluksiz matematik ta‘lim tizimi ( maktab va maktabgacha
muassasalar) amaliyotiga joriy qilinishi ta‘minlanadi; ilgor pedagogik
texnologiyalarni qo‘llash uchun ishlab chiqiladigan o‘quv – metodik, didaktik
tarqatma materiallar ,metodik qo‘llanmalar uzluksiz matematik ta‘lim tizimi
amaliyotiga joriy qilinadi. Pedagogik texnologiya – o‘qitish usuli, ma‘lum
ma‘noda ta‘lim – tarbiya jarayonlari, vositalari, shakl va metodlari majmui
sifatida o‘quv materiallarini tanlash, qayta ishlab, o‘quvchilarning kuchiga,
o‘zlashtirish xususiyatlariga moslab metod va vositalarni ishlab chiqish
hamda takomillashtirish tizimidir. Interfaol metodidan foydalanishning
maqsadi: o‘quvchilarda hozirjavoblik hissini rivojlantirish, bahs – munozara,
erkin
fikrlashga asoslangan tafakkur tarzini shakllantirishdan iboratdir.
Hozirgi zamon ruhshunoslarining ta‘kidlashicha, inson umri davomida
egallashi zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalarning 60 va 65%
asosan kichik maktab yoshiga to‘g‘ri kelar ekan. Boshlang‘ich sinflarda
umumiy ta‘lim poydevori qo‘yilar ekan, bu yoshdagi bolalarga o‘rgatiladigan
fan asoslari puxta, asosli, zamonaviy vositalarga tayangan holda berilishi
kerak. Bu bilimlarni berishda albatta o‘qituvchi pedagogik texnologiyaga,
mustaqil ishlarga va qiziqarli didaktik o‘yinlarga murojat qiladi. Har bir
darsning o‘ziga xos turi bo‘lganidek, har bir darsda o‘qituvchi belgilangan
materialni o‘quvchi ongiga singdirishda uning boshqa fan bilan
aloqadorligini, bog‘liqligini bilishi, ko‘rsata olishi zarur. Bu esa bilimlarni
puxta, ongli, chuqur o‘zlashtirish omilidir. O‘qituvchi pedagogik texnologiyadan
foydalanganda ham, o‘quvchilarga ijodiy - mustaqil ish berganda ham, darsda
didaktik o‘yinlarni qo‘llay olganda ham diqqat e‘tiborini faqatgina
o‘quvchilarning matematik bilimlarini rivojlantirishga va shakllantirishga
qaratmog‘i lozim. Shuning, yuqoridagi usullar faqatgina ta‘limiy ahamiyatigina
emas, balki tarbiyaviy ta‘siri ham katta ekanligini har bir pedagog
44
anglamog‘i lozim. Bu usullar o‘quvchilarni kelajakda umumiy bilish
faoliyatlarini hamda nutq madaniyatlarining kamol topishiga yo‘naltiruvchi
vosita bo‘lib xizmat qiladi. Darsda mustaqil ish turlarini, didaktik o‘yinlarni
mavzuga oidini tanlay olish ham dars samaradorligini oshiradi. Interfaol
metodlardan foydalanishdan oldin o‘quvchilarga uning nima ekanligini,
maqsad va vazifasini o‘qituvchi tushuntirishi kerak. Ana shunda o‘qituvchi
dars jarayonida qiynalmaydi. O‘quvchilarni mustaqil ishlashlarini birinchi
sinfdan boshlab rivojlantirib borish kerak. Sodda turdagi mustaqil ishlardan
asta – sekin murakkab turdagi mustaqil ishlarni bajarishni o‘rgangan o‘quvchi
yuqori sinflarda hech ham qiynalmaydi. O‘qituvchilar uchun interfaol
metodlarning darsda qo‘llanilishi yuzasidan muammolar ham yo‘q emas. Bu
boradagi qo‘llanmalarning ko‘payishi bu muammolarga yechim bo‘la oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: