Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universitetining shahrisabz filiali yosh fiziologiyasi va gigiyena

Oliy nerv faoliyati tipini aniqlash 
Maqsad
: о‘quvchilar tempramentini G.Y.Ayzenk testi orqali aniqlash va ularga individual yondashishi 
kо‘nikmalarini hosil qilish.
О‘quv jihozlari
: G.Y.Ayzenk testi, oliy nerv faoliyati – temperamentlar haqidagi ma’lumotlar. 
Amaliy mashg‘ulotning nazariy qismi
: 
Sangvinik: Bо‘lar-bо‘lmas narsalarga qattiq xoxolab kulaveradi. Muhim bо‘lmagan fakt qattiq jahlini 
chiqaradi. Tetik va zо‘r qо‘zg‘alish bilan javob beradi. Diqqatini tez bir joyga tо‘playdi. Aktivligi yuksak, 
juda g‘ayratli va ishchan, toliqmasdan uzoq vaqt ishlashi mumkin, yangi ishlarga g‘ayrat bilan kirishadi. Uni 
intizomga chaqirish oson. U о‘z Xissiyiotlarini ixtiyorsiz harakatlarini tez ushlab qola oladi. Nutqi tez, yangi 
ishga tezlik bilan kirishadi. Aqli tez ishlaydi, topqir. Xissiyiotlari, kayfiyatlari, qiziqishlari va intilishlari juda 
о‘zgaruvchan. Yangi sharoitga osonlik bilan о‘rganadi. Bir ishdan ikkinchi ishga tez kо‘cha oladi. 
Ekstrovertlik xususiyatiga ega. 
Xolerik: О‘zini ushlay olmaydigan, betoqat, bexalovat, serzarda, jizzaki. Insonlar bilan munosabatda 

---

83 
keskin va shartaki. Muammoni yechimini topa oladigan, bir maromda ishlamaydigan, tavakkalchi. Zо‘r 
qatiylikka ega, diqqatini kо‘chirishda qiyinchilikka uchraydi. Psixik tempi tez. Bir ishni boshlasa oxiriga 
yetkazadi, ammo unga qiziqsa. 
Flegmatik: Xissiyi qо‘zgaluvchanligi oz, kuldirish, jahlini chiqarish, kayfiyatini buzish qiyin. Katta 
kо‘ngilsiz hodisa yuz berganda ham osoyishtaligini buzmaydi. Imo-ishoralari oz, g‘ayrati, ishchanligi, 
chidamliligi, matonati, о‘zini tuta bilishi bilan ajralib turadi. Faolligi, harakatlarining tempi va nutqining 
tempi sust, ifodasiz. Diqqatini sekinlik bilan tо‘playdi. Diqqatini qiyinchilik bilan kо‘chiradi. Yangi sharoitga 
qiyinchilik bilan moslashadi. Introvert. 
Melanxolik: Arzimagan sababga kо‘ra, kо‘zlaridan yosh oqib ketaveradi. Nihoyatda arazchan, sekin 
yig‘laydi. Samimiy, juda oz kuladi, faolligi sust. О‘ziga ishonmaydi, tortinchoq, ozgina qiyinchilik 
tug‘iladigan bо‘lsa, qо‘lini yuvib qо‘ltig‘iga urib qо‘ya qoladi. G‘ayratsiz qatiy emas. Diqqati tez chalg‘iydi, 
barqaror emas. Psixik tempi sust. Introvertlik xususiyatiga ega.