Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta

 ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
507 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ 
УМУМТАЪЛИМ МАКТАБ ДИРЕКТОРЛАРИНИНГ БОШҚАРУВ ФАОЛИЯТ 
САМАРАДОРЛИГИНИ БАҲОЛАШ 
Эшқобилов С.Қ.– таянч докторант, A.Aвлоний номидaги ХТТРМХҚТМОИ, 
Ўзбекистон. 
Аннотация: Ушбу мақолада умутаълим мактаб директорларининг бошқарув фаолияти 
самарадорлигини баҳолаш, бошқарув фаолият йўналишлари, баҳолашда бошқарув фаолият 
йўналишлари кўрсатиб ўтилган. 
Калит сўзлар: самарадорлик, бошқарув фаолияти самарадорлиги, самарадорликнинг 
муҳим кўрсаткичлари, баҳолаш мезонлари. 
Таълим муассасасининг фаолиятидаги самарадорлик, биринчи навбатда, жамоадаги 
шахслараро муносабатлар, вазифаларни қанчалик тўғри ташкил этилгани ёки 
этилмаганлигига боғлиқ. Бошқача айтганда, ишнинг қандай ташкил этилиши раҳбарлик, 
бошқарувчиликнинг ташкил этилиши даража-сига боғлиқ. 
Ҳар бир раҳбар педагогик тизимни бошқарар экан, энг аввало, ундаги муаммолар ва бу 
тизимдаги аъзоларнинг педагогик-психологик хусусият-ларини билиш қобилиятига эга 
бўлиши керак. 
Мактаб директорлари бошқарув фаолиятида таълим муассасасида барча жараёнларни 
тартибга солиб туриш учун бошқарув функцияларини мазмун ва моҳиятини билиш зарур. 
Бугунги кунда дунё миқёсида тўпланган тажрибалар турли давлатларда таълим 
муассасалари 
раҳбарларининг 
фаолияти 
самарадорлигини 
баҳолашнинг 
турлича 
механизмларидан фойдаланиш амалиёти мавжуд-лигини кўрсатмоқда. 
Умумтаълим мактаб раҳбарлари бошқарув фаолияти самарадорлигини KPI (Key 
Performance Indicators – самарадорликнинг муҳим кўрсаткичлари) тизими асосида - баҳолаш 
орқали улар ўз фаолиятларини таҳлил қилиш ва стратегик режалар тузиш, фаолият 
йўналишларидаги бўшлиқлар устида ишлаш режаларини тузиб оладилар. 
Самарадорликнинг муҳим кўрсаткичлари (Key Performance Indicators, KPI) бу стратегик 
ва тактик мақсадларга эришишда ёрдам берувчи муассаса ёки ходимлар фаолиятига 
тааллуқли кўрсаткичлар ҳисобланади. Бу кўрсаткичлардан фойдаланиш орқали таълим 
муассасаси ёки раҳбар ходими учун ўз ҳолатини таҳлил қилиш имкониятини тақдим этади ва 
стратегик вазифаларни амалга оширишни баҳолашда ёрдам беради. 
Самарадорликни баҳолаш кўрсаткичи ходимлар, бўлимлар ва бутун муассасадаги 
ишчанлик фаоллигини назорат қилиш шароитини яратади. Бу кўрсаткич ютуқлар даражаси 
ва унга эришиш учун қилинган харажатлар даражасини ўзида акс эттирувчи фаолият 
натижадорлигининг муҳим кўрсаткичидир. 
Самарадорликни баҳолаш кўрсаткичи тизимида таълим муассасаси бошқаруви ва 
ходимлари фаолияти рақамлар орқали ўлчанади. Кўрсаткичлар бўйича ҳисобот тайёрлангач, 
режалаштирилган мақсадга қанчалик даражада эришилгани, режалар қай даражада аниқ ва 
тўғри қўйилганини баҳолаш мумкин. Самарадорликнинг муҳим кўрсаткичлари 
натижаси стратегик ва тактик мақсадларга тузатишлар киритиш, таълим муассасаси 
раҳбарлари ўз фаолиятидаги кучли ва заиф томонларини аниқлашга кўмак беради. 
Ўзбекистон Республикаси вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги таълим сифатини назорат 
қилиш Давлат инспекцияси ва Халқ таълими вазирлигининг “Умумтаълим муассасаларининг 
фаолияти самарадорлигини баҳолаш мезонларини тасдиқлаш тўғрисида” ги қарори бўйича 
умумтаълим муассасаларининг фаолияти самарадорлигини баҳолаш қуйидаги кўрсат-кичлар 
орқали амалга оширилади: 
− битирувчиларнинг умумтаълим фанлари бўйича тайёргарлиги ва таълим сифати 
даражаси; 

---