Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta


ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР



Download 8,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet135/759
Sana25.02.2022
Hajmi8,89 Mb.
#289267
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   759
Bog'liq
2584-Текст статьи-6976-1-10-20200711

 ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
117 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ 
4. М.Яхъяев. Ф.Тожиева. Педагоглар малакасини ошириш самарали тизимини 
яратишнинг асосий шартлари. Ўша манба. 133-136 бб. 
5. С.Тошев. “Кадрлар малакасини ошириш ва қайта тайёрлаш тизими ислоҳотларининг 
муаммолари” мавзусидаги Республика илмий конференция тўплами. Тошкент , 2004 йил 28-
29 май. 25 б. 
6. 
А.Асқаров. Халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимини 
такомиллаштириш. 
Педагогика фан. Фал док. ... Дис. - т.: 2017. 
 
ONA TILI VA ADABIYOT DARSLARIDA O`QUVCHILARNING NUTQIY 
KOMPETENSIYA KO`NIKMALARINI RIVOJLANTIRISH 
 
Mamatova M.Y. – o`qituvchi, 31-sonli maktab, Namangan sh., O’zbekiston. 

Ona tili va adabiyot ta’limi umumiy o`rta ta’limning asosiy bo`g`ini sanaladi, Сhunki ona 


tili va adabiyot fani maktab ta’limidagi barcha fanlar bilan uzviy bog`liqdir. O`quvchi barcha fanlar 
yuzasidan bilganlarini til orqali bayon qiladi. 
Ma’lumki yuqori sinf o`quvchilarining uyali aloqa vositalariga haddan tashqari berilib 
ketishganini har bir maktabda kuzatish mumkin. Buni bir muammo deb oladigan bo`lsak, yana biri 
o`quvchilarning ko`pchiligi, asosan, hunarmand bo`lishgagina qiziqadi, ilmga bo`lgan e’tibori juda 
sust. O`quvchining nutqi, albatta, kam rivojlanganini har bir ustoz sezib turadi. Ana shu 
muammolarni bartaraf qilishda, o`quvchilarning fanlarga bo`lgan qiziqishlarini oshirishda juda ko`p 
vositalardan, uslub va usullardan foydalanib dars o`tish, albatta, samarali bo`ladi. Abu Rayhon 
Beruniy aytganidek: “Bizning maqsadimiz o`quvchini toliqtirib qo`ymaslikdir. Hadeb bir narsani 
o`ylayverish bola uchun zerikarli bo`ladi va uning toqatini toq qiladi”… Shuning uchun 
o`quvchilarga dars o`tishda “Anjuman”, “Uchrashuv”, “Auksion”, “Breyn-ring”, “Sud jarayoni”, 
“Sayohat”, “Veer”, “Bumerang” kabi noan’anaviy dars turlari, “Qarsak”, “Ha yoki yoq”, “Bu kim”, 
“Oltinchisi oshiqcha”, “Mozaika”, “Davom ettir”, “To`g`ri joyla”, “Sirli maktub”, “Oy va 
yulduzlar” kabi usul va o`yinlaridan foydalanish ijobiy natijalar beradi. Bunday darslar orqali 
o`quvchidan nutqiy savodxonlik, topqirlik, hozirjavoblik, o`zaro hamkorlikda ishlash, do`stona 
munosabatlarni shakllantirishga erishiladi.
Darsning tashkiliy qismida, albatta, har bir o`qituvchi “Ma’naviiyat daqiqasi” o`tkazishi 
lozim. Bu jarayonda o`quvchilarga adabiy merosimiz bo`lgan “Boburnoma”, Oybekning “Navoiy” 
romani, Forobiyning “Baxt-saodatga erishish yo`llari haqida”, Alisher Navoiyning “Mahbub ul-
qulub”, M.Behbudiyning “Padarkush yoxud o`qimagan bolaning holi” T.Malikning “Odamiylik 
mulki” kabi asarlardan parcha o`qib berib, ana shu parcha asosida topshiriqlar berilsa va og`zaki 
savol-javob o`tkazilsa, maqsadga muvofiq bo`ladi. Ibrat tushunchasini o`quvchilar o`zlariga 
singdiribgina qolmay, nutqiy kompetensiyalari rivojlanib boradi.
Adabiyot darslaridagi asarlarning g`oyasini o`chishda “Debatlar dasturi”, “Sud jarayoni”, 
“Bahs-munozara”, “Videotopishmoq” usullari o`quvchilarni darsga, badiiy asarlarga, kitobxonlikka 
bo`lgan qiziqishlarini yanada oshiradi. Bunda o`quvchi mustaqil fikrlaydi, o`z fikrini ifodalab, 
nutqida bayon qila oladi. Masalan, “Videotopishmoq” usulini quyidagicha qo`llash mumkin: 
1. Rasmlarni ekranda ko`rsatib, bu shaxslar haqida ma’lumotlarni “Kim ko`p aytish” 
musobaqasi orqali ayttirish.
2. Mavzulardan 3-4 tasini ko`rsatib, unga mos matnni 3-5 daqiqada tuzdirish va “ Chiroyli 
matn egasi” nominatsiyasini taqdim qilish. 
3. She’riy parchadagi nuqtalar o`rniga yoki badiiy asardan berilgan qahramonlarning 
dialoglaridagi tushurib qoldirilgan so`zlarni tezda o`rniga qo`ydirish (Bunda o`quvchilar 
kompyuterda ishlaydilar). 
4. Ona tilidagi mavzular asosida grammatik qoidalarni chala holatda ko`rsatib qaysi 
atamaga tegishliligini aniqlatish. 



Download 8,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   759




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish