Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti



Download 2,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet237/290
Sana03.01.2022
Hajmi2,63 Mb.
#280020
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   290
Bog'liq
Milliy ma naviyat bosqichlari (M.Imomnazarov)

Ko’p  qutbli  dunyo  –  milliy  dunyo-
qarashimizning  tayanch  nuqtalardan 
biri, 
biz 
ko’rib 
turgan 
olamning 
iqtisodiy,  siyosiy,  ma’naviy  sohalarda 
yuksak  qudrat  va  mavqe’  kasb  etgan 
shaxslar, 
guruhlar, 
davlatlar, 
mintaqalar 
xilma-xilligidan 
tashkil 
topgan ekanligi. 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi


 
187 
taraqqiyotimiz  kafolatlari  ham  rang-barang  va  turli-tuman  omillarning  o’zaro 
uyg’unligiga bog’liq.  
Prezidentning  bu  yangicha  yondoshuvi  to’lig’icha,  ham  necha  ming  yillik 
milliy  ma’naviyatimiz  an’analariga,  ham  bugungi  jahon  fikriy  kamolotining  eng 
ilg’or  tamoyillariga  tayanadi.  Unda  har  bir  shaxs  ma’naviy  hurligi,  bir  tomondan, 
vatan va millat manfaatlariga muvofiqlik bilan, ikkinchi tomondan, umumbashariy 
qadriyatlar muhofazasi bilan uyg’unlashgan.  
Bu  dunyo  ko’p  qutbli  bo’lsa,  uning  mehvari,  tayanchi  qaerda,  aniqroq 
aytadigan  bo’lsak,  dunyo  ishlariga  yondoshuvda  qaysi  nuqtaga  tayanmoq  kerak, 
degan savolga ham Prezident asarlaridan aniq javob topish mumkin.  
Ma’lumki,  marksistlar  jamiyatni  birlamchi  qilib  olib,  insonning  mohiyatini 
undan  keltirib  chiqarmoqchi  bo’lganlari  uchun  qanday  usul  bilan  bo’lmasin 
(masalan,  inqilob,  ya’ni  siyosiy  to’ntarish  vositasida)  ijtimoiy  vaziyatni 
o’zgartirishga  erishilsa,  inson  ham  shunga  qarab  o’zgaradi,  degan  aqidada 
bo’ldilar. Aslida inson ma’naviy kamoloti ta’minlanmasa, turli siyosiy to’ntarishlar 
faqat  fojialarni  ko’paytiradi,  xolos.  Bunga  yaqin  tarixning  achchiq  saboqlari  - 
yorqin  dalildir.  Marksning  «inson  o’z  mohiyatiga  ko’ra  barcha  ijtimoiy 
munosabatlar  majmuidir»  degan  aqidasiga  zid  o’laroq,  Prezidentimiz:  “Har  bir 
kishi  o’zicha  noyob  hodisa  –  bu  mening  qat’iy  ishonch-e’tiqodim”
141
  deb  e’lon 
qiladi.Uning  ma’naviyatga  oid  yangi  kitobida  shunday  fikr  bildiriladi: 
“O’ylaymanki,  er  yuzida  qancha  inson,    qancha  taqdir  bo’lsa,  har  birining  o’z 
ma’naviy  olami  bor.  Ma’naviyatni  tushunish,  anglash  uchun  avvalo  insonni 
tushunish,  anglash  kerak.”
142
  Darhaqiqat,  bizning  milliy  ma’naviyatimiz 
an’nalariga  binoan  aslida  bu  yorug’  dunyoning  markazida  inson  shaxsi  turadi. 
Chunki Alloh Odam Atoni er yuzida xalifa qilib yaratgan. Inson er yuzidagi barcha 
Alloh  yaratgan  mavjudotlarni  tasarruf  qiladi,  shu  bilan  birga  ular  uchun  mas’ul 
hamdir.  Bugun  biz  -  O’zbekiston  xalqi  bir  tanu  bir  jon  bo’lib,  o’zimiz  saylab 
qo’ygan  Prezidentimiz  etakchiligida  yangi  voqelik  –  mustaqil  va  mutaraqqiy 
Vatan,  farovon  va ozod jamiyat  yaratmoqdamiz. Buning  uchun “ijtimoiy  maxluq” 
emas,  qudratli  yaratuvchi  kuch  egasi  bo’lmish  erkin  va  sobitqadam  Inson 
shakllanishiga erishmog’imiz kerak.  
“Bizning  asosiy  maqsadimiz,-  deydi  Prezident,  -  bir  kishi  yoki  jamoat 
tashkilotlarining  fikri  davlat  tuzilmalarining  fikridan  ustun  bo’ladigan  fuqarolar 
jamiyati qurishdan iborat.”
143
 
   Xullas, o’tmishimiz qancha buyuk bo’lmasin, kelajagimizning ulug’vorligi 
millatning  har  bir  a’zosi,  O’zbekiston  Respublikasining  har  bir  fuqarosi  ushbu 
kelajakda  Vatan  ravnaqi,  xalq  farovonligi,  inson  baxti  to’kis  ta’minlanishi  uchun 
qay  darajada  faollik  ko’rsata  bilishi  va  bu  faolligining  samaralari,  unumi  bilan 
belgilanadi.  Har  bir  fuqarosining  baxti  uchun  qayg’urmagan  jamiyat  etuk  jamiyat 
bo’lmaydi.  Shu  sababli  mustaqil  yurtimizda  o’tkazilayotgan  barcha  islohotlar, 
qabul  qilinayotgan  barcha  qonunlar  ruhi  shunga  yo’nalmoqda.  Jahondagi  eng 
                                         
141
 
I.Karimov. Asarlar. 9-jild.T., 2001, s.287.
 
142
 
I.Karimov. Yuksak ma’naviyat – engilmas kuch. T., “Ma’naviyat”,2008. S. 29.
 
143
 I.Karimov. Asarlar. 4-jild.T., 1996, s.80  
www.ziyouz.com kutubxonasi


 
188 
oliyjanob  va  mas’uliyatli  yumush  -  do’stingni,  hamkoringni,  qo’shningni,  xullas, 
o’zga  insonni  “ulug’  maqsadlar  yo’lida  yo’ldoshlik  qilishga  ko’ndirish,”  -  deydi 
Yurtboshimiz.
144
 
Inson 
ma’naviyati 
undagi 
yuksak  
yaratuvchilik  qudratining  asosidir.  Har  bir 
zamon  va  makonda  jamiyat  taraqqiyotini 
insonlarning  faol  yaratuvchiligi  belgilaydi, 
aksincha  emas.  Mustaqillik  sharoitida  nihoyat 
ushbu  o’zak  muammo  to’g’ri  hal  qilindi. 
Hayotga 
yondoshuvda 
diqqat 
markazi 
“jamiyatga”  emas,  alohida  insonga  qaratildi. 
Iqtisod  sohasida  bu  narsa  ayniqsa  yaqqol 
namoyon  bo’lmoqda.  “Jamiyat”ga  tayangan 
tuzum 
“ijtimoiy” 
mulkning 
yakka 
hukmronligini 
o’rnatib, 
xususiy 
mulkka 
egalikni  jinoyat  darajasida  talqin  etib,  qonun 
bilan taqiqlab qo’ygan edi. Faqat mustaqillik tufayli har bir insonning mulkni erkin 
tasarruf  qilish  huquqi  Konstitutsiyamiz  asosida  to’liq  qayta  tiklandi,  jumladan, 
endilikda  xususiy  mulk  barcha  boshqa  mulk  turlarining  poydevori  sifatida 
qaralmoqda.  Bu  o’zgarish  iqtisod  sohasida  alohida  inson  shaxsi  birinchi  o’ringa 
chiqayotganligini anglatadi. 
Haqiqiy  xalq  hokimiyatchiligini  mustahkamlash,  qonun  ustivorligini 
ta’minlash,  fuqarolar  jamiyatini  shakllantirish  yo’lida  olib  borilayotgan  islohotlar 
esa  siyosat  sohasida  alohida  shaxs  mavqeini 
birinchi  o’ringa  olib  chiqishga  qaratilgan.  Siyosat 
sohasida  erkinlashtirishni  kengaytirish  rejalari  ham 
yana  bir  marta  davlatimiz  va  Prezidentning  ushbu 
yo’nalishga  ustivor  ahamiyat  qaratayotganligidan 
darak beradi.  
 
Ma’lumki,  inson  jamoa  bo’lib  yashaydi,  shu 
bilan  birga  har  bir  inson  moddiy  vujud  sifatida 
nafaqat  atrofidagi  o’zi  singari  mavjudotlar  bilan, 
balki  tabiat,  aniqrog’i  moddiy  borliq  bilan  ham 
doimo  amaliy  munosabatda  bo’lishga  majbur. 
Shundan  kelib  chiqib,  moddiyunchilar  insonning  mohiyatini  faqat  biologik, 
iqtisodiy  va  ijtimoiy  (jumladan,  siyosiy)  munosabatlar  doirasida  belgilashga 
harakat qilishdi.  
Alohida  qayd  etib  o’tish  joizki,  milliy  ma’naviyat  nazariyasining 

Download 2,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   290




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish