Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti termiz filiali

2. O`zlik nisbat

Bu nisbatdagi fe’lda harakatning subyekti bilan obyekti bir shaxsning o`zi bo`ladi. Masalan: Men har tong Toshkentning go`zilligi, fayzi bilan zavqlanaman (U.Mahkamov) gapida zavqlanaman fe’li tarkibida kelgan –lan qo`shimchasi harakatning subyekti bilan obyekti men shaxsi ekanligini ko`rsatib turibdi.

O`zlik nisbati quyidagi affikslar bilan yasaladi:

a) fe’l negiziga unlidan so`ng –n, undoshdan so`ng –in qo`shish bilan: maqta-n, o`ra-n, yuv-in, kiy-in kabi;

b) fe’l negiziga unlidan so`ng –l, undoshdan so`ng –il qo`shish bilan: surka-l, shosh-il kabi;

v) –lan (-la+-n dan tuzilgan qo`shma affiks) affiksini qo`shish bilan: zavq-lan, tinch-lan, shod-lan kabi;

g) –ish qo`shimchasini qo`shish bilan: ker-ish kabi.

So`ra, bor, yugur kabi fe’l negizlaridan (o`timli, ba’zi bir o`timsiz) o`zlik nisbati yasalmaydi.