Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova

b
89-rasm
v
99

---

Taqilm ani  tirsak  chokining  davom ida  ishlanganda  (90-rasm ,  a), 
tirsak  chokini  tikishda  pastki  qism ida  7-9  sm  tikilm ay  qoldiriladi, 
chok  yorib  dazm ollanadi.  Tikilm ay  qolgan  qismi  0,5  sm  li  yopiq 
bukma chok bilan tikiladi. Tayyor m anjetni yeng uchiga ulashda uning 
ostki qismi o Lngini yengning teskarisiga qaratib joylashtiriladi va ostki 
manjet tom ondan  ulanadi.  M odelda m o ‘ljallangan bo ‘lsa, ayni vaqtda 
yeng  detalidan  b u rm alar  yoki  taxlam achalar  hosil  qilib  tikiladi. 
M anjet  yuqori  qism ining tikilm agan  cheti  ichkari  tom onga  bukiladi 
va  ostki  qismi  ulangan  chokni  0,1-0,2  sm  yopadigan  qilib,  bukilgan 
ziyidan  0,1-0,2  sm  oraliqda  bostirib  tikiladi.
Yosh bolalar ko‘ylaklarida taqilm ani  m anjet taqilmasi davomidagi 
kesimi 0,3-0,4 sm  kenglikda ikki bukib tikiladi,  keyin  m anjet  ulanadi 
(90-rasm ,  b).
U lam a  m anjetni  yengga  ulashda  eng  k o ‘p  ko‘p  qoMlaniladigan 
usul  —  yeng  uchi  kesimiga  m ag'iz  q o ‘yib  ishlov  berishdir.  Yeng 
uchidagi  taqilm a  qirqim iga  m ag‘izning  o ‘ngini  asosiy detal  teskarisi 
tom oniga qaratib q o ‘yiladi.
90-rasm
100

---

T aq ilm a  q irq im i  asosiy  detal  to m o n d a n   a g 'd a rm a   ch o k   bilan 
tik ila d i,  b u n d a   a g ‘d a rm a   ch o k   q irq im   u ch ig a  b orib   y o ‘q  b o ‘lib 
ketishi  kerak (91 -rasm ,  a).  M ag‘iz asosiy d etain in g  o ‘ng tom oniga 
bu k iladi.  M ag ‘izning  tik ilm ag an   c h e tin i  ich k ari  to m o n   bukib, 
b o stirm a   ch o k   bilan  tikiladi.  B unda  m ag ‘iz  u lan g an   ch o k   yopilib 
ketishi  k erak  (9 1 -rasm ,  b).  T ay y o r  b o ‘lgan  m ag ‘iz  ch o k   asosiy 
detal  teskarisig a  bukib  d az m o lla n a d i.  T a q ilm an in g   u ch i  b u tu n  
eni  b o ‘ylab  ikkita  q ay tm a  b ax y aq a to r  y u ritib  p u x ta lan ad i  (91- 
rasm ,  v).
K o'ylakning k o ‘krak qismi  bilan  yubkasi  biriktirm a yoki bostirm a 
chok  bilan  ulanadi.
B irik tirm a  ch o k   b ilan   u lash d a  k o ‘krak  qism i  yubka  orasiga, 
u la rn in g   o ‘ngi  b ir-b irig a   q a ratib   k iritilib ,  belgi  ch iziq lari  bilan 
yon  ch o k lari  t o ‘g ‘ri  k eltirilad i  va  universal  m a sh in ad a  k o ‘krak 
qism i  to m o n d a n   b irik tirib   tik iladi.  B unda  q o ‘sh  ignali  (92 -rasm
b)  y ok i  b ir  ig n a li  m a s h in a d a   b a x y a q a to r   y u r itila d i.  B itta  
b ax y aq ato r y uritiladigan  b o 'lsa,  yubka  qirqim i  chetiga  uqa  q o ‘yib 
tikiladi  (92-rasm ,  a).  Tikish  paytida detallardan  birida  burm a  hosil 
q ilin ad ig an   b o 'ls a ,  b ax y aq a to r  shu  d etal  to m o n d a n   y u ritilad i 
(92  rasm ,  v).
a