Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova

72-rasm
73-rasm
85

---

Yoqa  uchlari  qalin  bo'lm asligi  uchun,  yon  tom ondagi  ag‘darm a 
chok ostki  yoqa tom onga o ‘tqaziladi  (73-rasm ).  Bunda yoqa uchlari 
oldin ag‘darm a chok bilan tikib olinadi,  keyin yoqa uchlarini to ‘g ‘rilab 
olib,  qaytarm a tom oni  ag‘darm a  chok  bilan  tikiladi.
Yoqa  qaytarm asini  ko‘tarm aga,  ko‘tarm asini  esa  yoqa  o ‘miziga 
o ‘tqazish  uchun  ostki  k o 'tarm an in g   pastki  qirqim ini  q o ‘shim cha 
qatlam   tom onga  bukib,  ziydan  0,2-0,3  sm  kenglikda  baxyaqator 
yuritib,  tikib olinadi.  Tayyor yoqa qaytarm asini yoqa ko‘tarm asining 
ikki qismi orasiga kertimlarga to ‘g‘rilab q o ‘yiladi va yoqa qaytarmasini 
ko‘tarmaga o ‘tqazib ayni vaqtda ko‘tarm aning yon chetlarini ag‘darma 
chok bilan tikiladi.  К о Ч а гт а o ‘ngiga ag‘darilib,  choklar to ‘g'rilanadi. 
Ustki  ko‘tarm a yoqa o ‘miziga o ‘tqaziladi.  C hokni  ko‘tarm a tom onga 
yotqiziladi.  Ostki  ko‘tarm ani  bukilgan  ziydan  0,1-0,2  sm  oraliqda 
yoqa o'm iziga bostirib tikiladi,  ayni vaqtda ko‘tarm aning yuqori cheti 
ham   bostirib  tikiladi.
Qaytarm asi  bilan  ko‘tarm asi  yaxlit  bichilgan  yoqani  tikishdan 
oldin  ustki  yoqaga  yelim  qotirm a  yopishtirib  olinadi.  Ustki  va  ostki 
yoqalar  o ‘ngini  ichkariga  qilib juftlanib,  ostki  yoqa  tom onidan  0,6 
sm  li  ag‘darm a chok bilan  tikiladi.  Burchak joylarida  chok  haqining 
ortiqchasini  qirqib  tashlanadi.
Yoqani  o ‘ng  tom oniga  ag‘darib,  yoqa  uchlari  maxsus  m oslam a 
yordam ida to ‘g ‘rilanadi,  keyin  m odelda ko‘rsatilgan  kenglikda bezak 
baxyaqator yuritiladi.  Yoqa qaytarmasining ko‘tarm aga o ‘tish chizig‘i 
b o ‘yicha yoqa uchlariga 3-4 sm yetmaydigan qilib baxyaqator yuritiladi 
(74-rasm ).  Keyingi  ishlov  berish  ko‘tarm asi  alohida  bichilgan  yoqa 
kabi bajariladi.  Chetki yoqa bo1 yin o ‘miziga o ‘tqaziladi, ostki yoqaning 
pastki cheti 0,7 sm bukiladi va ustki yoqa o ‘tqazilgan chokni yopadigan 
qilib,  bukilgan  ziydan  0,1  sm  oraliqda  bostirib  tikiladi.
Ustki  yoqasi  adiplar  bilan  birga bichilgan  yoqa tikilayotganda 
adipning  ichki  bir  tom o ni  yelimli  q o ‘shim cha  qatlam  q o ‘yib,  ad ip  
ham ,  qo 'shim cha  qatlam   ham   maxsus  m ashinada  birga  yo‘rmaladi. 
Ostki yoqa o ‘mizga o ‘tqaziladi.
Q o ‘shim cha  q a tla m q o ‘yilgan  ustki  yoqabilan  ad ip lar  ostki  yoqa 
bilan  old  b o ‘lakka  o ‘n gi-o ‘ngiga  qaratib  q o ‘yiladi  va  ostki  yoqa 
tom ondan chok 0,6 sm ag‘darm a chok bilan tikiladi.  Burchak joylarda
86

---

0,3  sm  chok  haqi qoldirib,  ortiqchasi qirqib tashlanadi va yoqa o ‘ngi 
ag‘darilib,  chetlari  to ‘g ‘rilanadi.  Ustki  yoqaning  pastki  cheti  uning 
o ‘ngi  to m on id an  o ‘miz  chizig‘i  b o ‘ylab  ort  boMakka,  yelka  chokiga 
qadar bostirib tikiladi.  Yoqaga m odelda mo'ljallangan  kenglikda bezak 
baxyaqator  yuritiladi.  (75-rasm ).