Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti,, N. R. Alimqulov, N. B. Sultanova

Geografik nazariya va ta’limotlarni 
qo’llay olish:
Geografik qobiq, geografik o’rin, 
zonallik, 
modda 
va 
energiyaning 
aylanishi suv muvozanati, mehnatni 
geografik taqsimoti, hududiy ishlab 
chiqarish komplekslari, rayonlashtirish. 
Geografik tadqiqot metodlari: kuzatish 
tajriba, kartografik, statistik, tizimli, 
tarixiy 
qiyosiy, 
aerokosmik, 
modellashtirish. 

---

131 
4. 
Tahlil 
O’quuvchilar qo’yidagilarni uddalay olishlari 
lozim: yaxlit geografik qobiqni ma’lum bir 
qismlarga 
bo’linishi; 
geografik 
borliqni 
elementlarini 
o’zgarishidagi 
izchilliklarini 
aniqlashni; 
geografik 
borliqlar 
orasidagi 
munosabatlarni aniqlash olishni; geografik tahlil 
qila olishni; yaxlit jahon xo’jaligini tuzilishini 
tahlil qila olishi lozim. 
Ta’lim natijalarini tushuntirish va qo’llashga 
nisatan yuqori intelektual darajasi bilan ajralib 
turadi, chunki unda o’quv materialini mazmuni 
ham uning ichki tuzilishini ham bilish lozim 
bo’ladi. 
Geografik qobiq qismlari tahlili
Geografik qobiq qismlari (litosfera, 
gidrosfera, atmosfera, biosfera, issiqlik, 
iqlim 
mintaqalari, 
tabiat 
zonalari, 
landshaftlar xo’jalik komplekslari). 
Tabiiy hududiy komplekslarni, hududiy 
ishlab chiqarish kompalekslarni tashkil 
topish tamoillarini tahlili. 
5. 
Umumlashtirish (sintez). 
Berilgan ma’lumotlarni tahlili asosida yaxlit 
geografik birlikni yaratish masalan. Masalan, 
fatsiyalar yig’indisi urochisheni, urochishelar 
yig’indisi joyni, joylar yig’indisi yaxlit 
landshaftlarni tashkil qilishi. Yoki xo’jaliklar 
yig’indisi tuman xo’jaligini, viloyat xo’jaligi 
iqtisodiy rayonlar esa davlat iqtisodini, davlatlar 
iqtisodiyoti jahon xo’jaligini tashkil qilishni. 
Ta’lim natijalari yangi chizma va tuzilmalarni 
yaratishga yo’naltirilgan, ijodiy faoliyat bo’lishini 
taqozo qiladi.